Öz
Dünya ekonomisinde 1980’li yıllarda başlayan ticari liberalizasyon süreciyle birlikte gelişmekte olan ülkeler ithal ikameci sanayileşme politikalarını terk etmiş ve ihracata yönelik büyüme stratejisini benimsemişlerdir. Dış ticaretteki bu strateji değişikliğinden sonra ülkeler için önemi oldukça artan ihracatın, çeşitli makro ekonomik göstergelere olan etkisi de araştırmacılar açısından merak konusu olmuştur. Gelişmekte olan ülkelerin pek çoğunda olduğu gibi Türkiye ekonomisinde de benzer bir süreç yaşanmıştır. Türkiye’nin 1980 yılında yaklaşık 3 milyar dolar düzeyinde olan ihracatı, 2020 yılında 170 milyar dolar seviyesine kadar yükselmiştir. Türkiye toplam ihracatının yüzde doksanından fazlası ise sanayi sektörü tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin sanayi sektöründeki ihracat ve istihdam ilişkisi 1991-2019 dönemi için ampirik olarak incelenmiştir. Çalışmada kullanılan veriler Dünya Bankası veri tabanından temin edilmiştir. Ampirik yöntem olarak Fourier tabanlı FKPSS ve FADF birim kök testleri ile Hatemi-J (2011) Asimetrik Nedensellik Testi tercih edilmiştir. Birim kök testinden elde edilen bulgular serilerin birinci farklarında durağan olduklarını göstermektedir. Asimetrik nedensellik testi sonuçları ise “ihracata ilişkin pozitif şoklar istihdamda ortaya çıkan pozitif şokların nedeni değildir” ve “ihracata ilişkin negatif şoklar istihdamda ortaya çıkan negatif şokların nedeni değildir” hipotezleri reddedilmektedir. Buna göre ihracattaki artış veya azalışlar, istihdamda ortaya çıkan aynı yönlü değişimlerin nedeni olarak kabul edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
İhracat İstihdam Fourier Birim Kök Testi Asimetrik Nedensellik Testi
Kaynakça
- Abbey, E. N., Gyeke-Dako, A., Oduro, A. D., Turkson, F. E., & Baffour, P. T. (2017). The Employment Generating Effects of Exporting: Firm level evidence of Micro, Small and Medium Enterprises (MSMEs) in Ghana. R4D Working Paper 2017/02.
- Akkuş, G. (2014). The effects of trade and productivity on employment in the manufacturing industry of Turkey. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 64(2), 1-44.
- Akkuş, G. E. (2019). The Sectoral Employment Effects of International Trade and Productivity In The Manufacturing Industry of Turkey. European Trade Study Group (ETSG) Twenty-First Annual Conference (University of Bern-World Trade Institute) At: Bern-Switzerland, 12-14 September 2019.
- Aktakaş, B. G., Mike, F., Aytun, C., & Laleh, M. M. (2013). Sektörel İhracat-İstihdam İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2011). Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 37-50.
- Altay, H., & Yılmaz, A. (2016). Türkiye’de İhracat Artışlarının İstihdam Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53(616), 75-86.
- Altuntepe, N. (2018). Dış Ticaretin İstihdam Üzerine Etkilerinin Analizi: Karabük İli Örneği (2006: 1-2017: 12). Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(3), 895-911. doi: 10.18657/yonveek.449910.
- Aydiner‐Avsar, N., & Onaran, Ö. (2010). The determinants of employment: A sectoral analysis for Turkey. The Developing Economies, 48(2), 203-231.
- Ayhan, F. (2018). Türkiye ekonomisinde ihracat, ithalat ve istihdam düzeyi ilişkisinin uygulamalı analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 115-135.
- Becker, R., Enders, W., & Lee, J. (2006). A stationarity test in the presence of an unknown number of smooth breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409. https://doi.org/10.1111/j.1467-9892.2006.00478.x.
- Chen, X., Cheng, L. K., Fung, K. C., Lau, L. J., Sung, Y. W., Zhu, K., Yang, C., Pei, J. & Duan, Y. (2012). Domestic value added and employment generated by Chinese exports: A quantitative estimation. China Economic Review, 23(4), 850-864.
- Çütcü, İ. & Cenger, H. (2017). Türkiye’de Dış Ticaret ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. III. Uluslararası Girişimcilik, İstihdam ve Kariyer Kongresi, Muğla: Türkiye, 12-15 Ekim 2017.
- Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
- Dizaji, M., & Badri, A. K. (2014). The Effect of Exports on Employment in Iran’s Economy. Merit Research Journal of Art, Social Science and Humanities, 2(6), 081-088.
- Enders, W., & Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey–Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.04.081.
- Ersin, İ., & Ergeç, E. H. (2018). Harcama Bileşenleri Ve Sektörel İstihdam Arasindaki Nedensellik İlişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 161-180.
- Feenstra, R. C., Ma, H., & Xu, Y. (2019). US exports and employment. Journal of International Economics, 120, 46-58.
- Fu, X., & Balasubramanyam, V. N. (2005). Exports, foreign direct investment and employment: The case of China. World Economy, 28(4), 607-625.
- Göçer, I., Mercan, M., & Peker, O. (2013). Ihracat, Dogrudan Yabanci Yatirimlar ve Issizlik: Türkiye Örnegi/Export, Foreign Direct Investment and Unemployment: The Case of Turkey. Business and Economics Research Journal, 4(1), 103.
- Görg, H. & Görlich, D. (2011), Trade and Labour Market Outcomes in Germany, OECD Trade Policy Working Papers, No. 125, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/5kg3nh94z5r8-en
- Granger, C. W., & Yoon, G. (2002). Hidden cointegration. U of California, Economics Working Paper, (2002-02).
- Greenaway, D., Hine, R. C., & Wright, P. (1999). An empirical assessment of the impact of trade on employment in the United Kingdom. European Journal of Political Economy, 15(3), 485-500.
- Gül, E., & Kamacı, A. (2012). Dış Ticaretin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Bir Panel Veri Analizi. Anadolu University Journal of Social Sciences, 12(4), 23-32.
- Hatemi-J, A. (2011). Asymmetric panel causality tests with an application to the impact of fiscal policy on economic performance in Scandinavia. MPRA Paper No. 55527.
- Hatemi-j, A. (2012). Asymmetric causality tests with an application. Empirical economics, 43(1), 447-456. https://doi.org/10.1007/s00181-011-0484-x.
- Hisali, E. (2011). Trade, employment and gender: the case of Uganda. https://www.oecd.org/site/tadicite/48722379.pdf.
- Hoekman, B. & Winters, L. A. (2005). Trade and Employment: Stylized Facts and Research Findings. DESA Working Paper No. 7, ST/ESA/2005/DWP/7.
- Jansen, M. & Lee, E. (2007). Trade and Employment: Challenges for Policy Research. Switzerland: International Labour Organization and World Trade Organization.
- Karaçor, Z., & Saraç, T. B. (2011). Dış ticaret ile sanayi sektörü istihdam oranı arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkisi: Türkiye örneği (1963-2009). Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 181-194.
- Kızılırmak, A. B. (2012). Türkiye Özel İmalat Sanayinde Dış Ticaretin İstihdam Üzerindeki Etkisi. Discussion Paper, (No. 2012/76).
- Kien, N. T. (2015). Manufacturing exports and employment generation in Vietnam. Southeast Asian Journal of Economics, 3(2), 1-21.
- Kien, T. N., & Heo, Y. (2009). Impacts of trade liberalization on employment in Vietnam: a system generalized method of moments estimation. The Developing Economies, 47(1), 81-103.
- Kutlina-Dimitrova, Z., Rueda-Cantuche, J. M., Amores, A., & Román, V. (2018). How important are EU exports for jobs in the EU? (No. 2018-4). Directorate General for Trade, European Commission.
- Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., & Shin, Y. (1992). Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: How sure are we that economic time series have a unit root?. Journal of econometrics, 54(1-3), 159-178.
- Leichenko, R. M. (2000). Exports, employment, and production: A causal assessment of US states and regions. Economic Geography, 76(4), 303-325.
- Polat, O., Uslu, E. E., & Aydemir, C. (2011). İmalat sanayinde dış ticaret ve istihdamın panel veri analizi. Business and Economics Research Journal, 2(3), 161-171.
- Sasahara, A. (2019). Explaining the employment effect of exports: value-added content matters. Journal of the Japanese and International Economies, 52, 1-21.
- Tandoğan, D. (2019). The Impact of Export on Employment: Panel Data Analysis for Regional Base in Turkey. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (BUSBED), 9(18), 799-814.
- Thompson, G., Murray, T., & Jomini, P. (2012). Trade, employment and structural change: The Australian experience (No. 137). OECD Publishing, 113-143.
- Tuhin, R. (2015). Impact of international trade on employment: Evidence from Australian manufacturing industries. Office of the Chief Economist research papers, 2(2015), 1-29.
- Van Ha, H., & Tran, T. Q. (2017). International trade and employment: A quantile regression approach. Journal of Economic Integration, 32(3), 531-557. http://dx.doi.org/10.11130/jei.2017.32.3.531
- Whang, U. (2019). Exports and job creation in South Korea: industry-level analysis. Journal of Korea Trade, 23(1), 2-18.
- Yildiz, N., & Akdugan, U. (2014). Long Term-Short Term Analyse Between Foreign Trade, Growth and Employment in Turkish Economy: 1923-2013. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 5(15), 247.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi, İşletme |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 13 Sayı: 3 |
