Öz
Bölge
planlamanın tarihi süreci incelendiğinde bölgeler arası dengesizlik sorunu
birçok ulus devlette çözümlenememiştir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra politik
iktisatta yaşanan değişimler ve küreselleşme süreci her ne kadar kentleri ve
bölgeleri global ölçekte bütünleştirmiş gibi görünse de bölgesel dengesizlik
gündemde kalmaya devam etmiştir. Küresel ölçekte yaşanan ekonomik ve sosyal
yapıda yaşanan dönüşümlerin yanı sıra ülke içindeki yatırımların dengeli
dağılmaması nedeniyle işgücü, sermaye, yatırımların dağılımı ve buna bağlı
olarak kentsel donatıların çeşitliliği ve yoğunluğu Türkiye’deki bölgeler
arasında da eşit olarak dağılmamıştır. Bu nedenlerle bölgesel dengesizlik farkı
Türkiye’de de henüz çözümlenmemiş bir sorunsal olarak karşımıza çıkmaktadır. AB’de
gerek ulus devletler arasında gerekse aynı ulusun alt bölgeleri arasında
bölgesel dengesizlik ve eşitsizlikleri çözmek amacıyla fonlar oluşturulmuş,
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırılması (NUTS) aracılığıyla bölgelere
yönelik istatistiki veri toplanmaya başlanmış ve Kalkınma Ajansları
kurulmuştur. Türkiye’de de AB’ye uyum çerçevesinde, bölgesel dengesizlik ve
eşitsizlik sorunsalının çözümlenmesi için önemli bir araç olarak kurulan
Bölgesel Kalkınma Ajansları, en önemli aktörlerden birisi olarak gündeme
girmiştir. Bu çalışmada; bölge kavramı ve türleri tanımlanmakta, Dünyada ve
AB’de bölgelerarası dengesizlik sorunsalı ve bu sorunsala yönelik çözüm
arayışları irdelenmekte, Türkiye’deki bölgesel örgütlenmeler ve bölge planlama
yaklaşımları açıklığa kavuşturulmaktadır. Çalışmanın sonunda; Türkiye’deki
bölgeler arası dengesizlik sorununa yönelik bölge planlama yaklaşımının nasıl
olması gerektiği konusuna bir açılım getirmek hedeflenmektedir
Anahtar Kelimeler
Bölge Olgusu Bölgelerarası Dengesizlik Bölgesel Kalkınma Bölgesel Kalkınma Ajansları
Kaynakça
- KaynakçaAcar, Özge (2008). Avrupa Birliği Nuts Sisteminin Türkiye'de Uygulanması: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) Sisteminin Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, AnkaraAktakas, Başak (2006). Bölgesel/Yerel Kalkınma, Bölgesel Gelişme İçin Bir model. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, Adana. Elmas, G. (2004). Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Bölgesel Politikalar. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 15(50), 115-136.Ertaş, N. (2013). Bölgesel Kalkınma Politikası Aracı Olarak Kalkınma Ajansları: Türkiye’de Bölgesel Potansiyelin Değerlendirilmesi Açısından ''Mevlana Kalkınma Ajansı''örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Kamu Yönetimi Bilim Dalı, Konya.Gündüz, A. (2006). Bölgesel Kalkınma Politikası (1). Bursa: Ekin Kitabevi.İnsel, A. (2004). Neo-Liberalizm: Hegemonyanın Yeni Dili (Cilt 4). İstanbul: İletişim Yayınları.Kayan, A. (2012). Türkiye’de Bölge Planlaması: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 103-134.Keleş, R. (2010). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.Kılıçarslan, H. (2009). İktisadi Açıdan Bölgesel Dengesizlik Olgusu Osmaniye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, İktisat Bilim Dalı, Konya. Kulaksız, Y. (2008). Türkiye’de Bölgesel Gelişmişlik Farkları, İstihdam Ve Kurum Hizmetlerinin Çeşitlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara. Nazım Öztürk, Z. D. (2002). Ulusal Planların Bölgeselleşmesine Yönelik Planlama: Fransız Deneyimi. Amme İdare Dergisi, 35(3).Özgül, C. G. (2017, Mayıs 25). Yeni Bölgeselcilik Yaklaşımının Türkiye Büyükşehir Belediye Sistemine Yansımaları . International Journal Of Academic Value Studies, 3(11), 22-30.Öztürk, A. (2009). Homojen ve Fonksiyonel Bölgelerin Tespiti ve Türkiye için İstatistiki Bölge Birimleri Önerisi. Planlama uzmanlığı tezi, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.Sezgin, A. (2013). Kalkınma Ajansı Uygulamasının Gelişmiş Ve Az Gelişmiş Ülke Örnekleri Açısından Sonuçları. Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Çorum.Şen, Z. (2004). Türkiye’nin Avrupa Birliği Adaylığı Ve Katılım Öncesi Stratejisi Çerçevesinde Bölgesel Politika Alanında Uyum Durumunun Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi , Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Ankara. Takım, A. (2010, Temmuz). Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Planlarının İktisat Politikalarının Performansına Etkisi: Zonguldak- Bartın Ve Karabük Örneği. E-Journal Of New World Sciences Academy, 5(3), 259-275.T Taştekin, A. (2007). Avrupa Birliği’nde Bölgeselleşme Politikaları Ve Türkiye’de Bölgesel Stratejiler. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.TDK. (2006, Eylül 26). Tc Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu. Www.Tdk.Gov.Tr, Erişim Tarihi: 27.03.2018Tek, M. (1999). Türkiye’de Kentleşme Politikalarında Bölge Planlaması ve Çukurova Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.Tekeli, İ. (2008). Türkiye'de Bölgesel Eşitsizlik ve Bölge Planlama Yazıları. İstanbul: Tarihi Vakfı Yurt Yayınları.
Öz
Kaynakça
- KaynakçaAcar, Özge (2008). Avrupa Birliği Nuts Sisteminin Türkiye'de Uygulanması: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) Sisteminin Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, AnkaraAktakas, Başak (2006). Bölgesel/Yerel Kalkınma, Bölgesel Gelişme İçin Bir model. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, Adana. Elmas, G. (2004). Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Bölgesel Politikalar. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 15(50), 115-136.Ertaş, N. (2013). Bölgesel Kalkınma Politikası Aracı Olarak Kalkınma Ajansları: Türkiye’de Bölgesel Potansiyelin Değerlendirilmesi Açısından ''Mevlana Kalkınma Ajansı''örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Kamu Yönetimi Bilim Dalı, Konya.Gündüz, A. (2006). Bölgesel Kalkınma Politikası (1). Bursa: Ekin Kitabevi.İnsel, A. (2004). Neo-Liberalizm: Hegemonyanın Yeni Dili (Cilt 4). İstanbul: İletişim Yayınları.Kayan, A. (2012). Türkiye’de Bölge Planlaması: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 103-134.Keleş, R. (2010). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.Kılıçarslan, H. (2009). İktisadi Açıdan Bölgesel Dengesizlik Olgusu Osmaniye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, İktisat Bilim Dalı, Konya. Kulaksız, Y. (2008). Türkiye’de Bölgesel Gelişmişlik Farkları, İstihdam Ve Kurum Hizmetlerinin Çeşitlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara. Nazım Öztürk, Z. D. (2002). Ulusal Planların Bölgeselleşmesine Yönelik Planlama: Fransız Deneyimi. Amme İdare Dergisi, 35(3).Özgül, C. G. (2017, Mayıs 25). Yeni Bölgeselcilik Yaklaşımının Türkiye Büyükşehir Belediye Sistemine Yansımaları . International Journal Of Academic Value Studies, 3(11), 22-30.Öztürk, A. (2009). Homojen ve Fonksiyonel Bölgelerin Tespiti ve Türkiye için İstatistiki Bölge Birimleri Önerisi. Planlama uzmanlığı tezi, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.Sezgin, A. (2013). Kalkınma Ajansı Uygulamasının Gelişmiş Ve Az Gelişmiş Ülke Örnekleri Açısından Sonuçları. Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Çorum.Şen, Z. (2004). Türkiye’nin Avrupa Birliği Adaylığı Ve Katılım Öncesi Stratejisi Çerçevesinde Bölgesel Politika Alanında Uyum Durumunun Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi , Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Ankara. Takım, A. (2010, Temmuz). Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Planlarının İktisat Politikalarının Performansına Etkisi: Zonguldak- Bartın Ve Karabük Örneği. E-Journal Of New World Sciences Academy, 5(3), 259-275.T Taştekin, A. (2007). Avrupa Birliği’nde Bölgeselleşme Politikaları Ve Türkiye’de Bölgesel Stratejiler. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.TDK. (2006, Eylül 26). Tc Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu. Www.Tdk.Gov.Tr, Erişim Tarihi: 27.03.2018Tek, M. (1999). Türkiye’de Kentleşme Politikalarında Bölge Planlaması ve Çukurova Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.Tekeli, İ. (2008). Türkiye'de Bölgesel Eşitsizlik ve Bölge Planlama Yazıları. İstanbul: Tarihi Vakfı Yurt Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Derleme Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 10 Sayı: 4 |
