BibTex RIS Kaynak Göster

ORTA ASYA GÜVENLİK SORUNLARI VE NATO’YA YANSIMALARI

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 2, 27 - 50, 31.07.2012

Tayfun Çelik

Öz

Orta Asya ülkelerinin geçmişten kalan sorunlarını kısa sürede çözüme kavuşturmaları olanaksız görülmektedir. Sınır sorunları ve etnik sorunlar geçmişten itibaren ulusal bilincin yaratılmasının önüne geçmektedir. Ülkeler arasındaki su sorunu, uyuşturucu ve dine dayalı sorunlar ilişkilerin derinleşmesini her zaman engelleme potansiyeline sahiptir. Orta Asya sorunları günümüzde yaygınlaşan asimetrik tehditler olarak belirmekte, özellikle de yakın zamana kadar nispeten bölgesel bir olgu olarak algılanan terörizmin, dünya çapında algılanmasına katkısı bulunmaktadır. Bölgesel İşbirliği Örgütleri belirli bir tarihsel süreç içinde geliştirilmiş ve bu sorunlara çözüm bulmaya çalışmıştır. Bu örgütlerin en önemlisi olan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün, küresel alanda belirleyici unsur olarak yerini alabilmesi ise zaman alacaktır. Diğer taraftan bölgenin önemli enerji kaynaklarına sahip olması ise, AB ve ABD’nin bölgeye ilgisini arttıran önemli nedenlerinden birini teşkil etmektedir. Bu kapsamda NATO’nun bölgede bulunması ve askeri kanadı ile başlatılan çözüm süreci, NATO’nun geleceğini belirleyecek önemli bir unsur olmaktadır. NATO’nun, BM, AGİT, AB, bölge ülkeleriyle ve ŞİÖ ile ikili işbirliğini geliştirmesi kaçınılmaz olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Orta Asya Sorunları Bölgesel işbirliği Örgütleri ŞİÖ NATO

Kaynakça

  • AKÇADAĞ, Emine. (2010). “NATO’nun Yeni Stratejik Konsepti: Aktif Angajman, Modern Savunma”, 24 Kasım 2010)
  • ALDIS, A. ve G. HERD, “Managing Soft Security Threats: Current Progress and Future Prospects”, European Security, XIII, 2004.,s.170
  • AL-QAHTANI, Mutlaq. “The Shanghai Cooperation Organization and the Law of International Organizations”, Chinese Journal of International Law, Vol. 5, No. 1, 2006, 129-147.,s.129.
  • AYDIN, Mustafa. “Geçiş Sürecinde Kimlikler: Orta Asya’da Milliyetçilik, Din ve Bölgesel Güvenlik”, M. AYDIN (Der.), Küresel Politikada Orta Asya,Ankara, Nobel, 2005a, 245-266., s.250-251.
  • Başlangıcından Bugüne NATO Stratejik Konsepti’nin Geçirdiği Evreler,http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view =article&id=915:balangcndan-buguene-nato-stratejikkonseptinin-gecirdii- evreler-dsa&catid=122:analizler-guvenlik&Itemid=147(e.t:27.12.2010)
  • BİLGİN, Mert., “Yeni Asya’nın Enerji Paradigmasında Orta Asya ve Kafkaslar: Rusya, AB, ABD, Çin, İran ve Türkiye arasındaki açmazlar ve stratejik açılımlar ”, http://stratejikongoru. org/pdf/yenias yanin enerjiparadigmasi. pdf., (e.t. 10/08/2010).
  • BOZKURT, Enver., “Nato’nun Geleceği”, http://www.usak.org.tr/dosyalar/dergi/ 7tJmXLMLqy 0CBZ1PlNJzM Um X0 oMcYB.pdf (e.t. 19/08/2012).
  • CELALİFER, Arzu. (2008). “Şanghay İşbirliği Örgütü ve İran”, USAK - Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Resmi Ağı, 28.10.2008, http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=441 (08.10.2009)
  • CIA World Factbook 2011, https://www.cia.gov/library/publications/the-world- factbook/index.html, (e.t. 19/08/2009)).
  • CLAWSON, Patrick.(2003).“US and European priorities in the Middle East”, LINDSTORM, Gustav (ed.). Shift or Rift, Assessing US-EU Relations after Iraq, EU Institute for Security Studies, Paris, S: 36, pp.127-146
  • ERHAN, Çağrı. (2003). “ABD’nin orta Asya politikası ve 11 Eylül sonrası yeni açılımları”, Stradigma.com Aylık Strateji ve Analiz E-dergisi, Kasım, Sayı 10, (19.08.2008).
  • ERHAN, Çağrı. (2004). “ABD’nin Orta Asya Politikaları ve 11 Eylül’ün etkileri”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 1, Sayı 3, Güz, (s.123-149).
  • ERHAN, Çağrı. (2004). “NATO Niçin Küresel Bir Güvenlik Örgütü Haline Gelmelidir”, Stradigma.com Aylık Strateji ve Analiz E-dergisi, Ocak, Sayı 12, (15.02.2009).
  • ERHAN, Çağrı. (2005). “ABD’nin Orta Asya Politikaları ve 11 Eylül”, M. AYDIN (Der.), Küresel Politikada Orta Asya, Ankara, Nobel Yayınları,
  • ÇELİKPALA, Mitat. (2006). “Sovyetlerden Günümüze Orta-Asya Kafkasya’da Vehhabilik ve İslam”, DEMİRAĞ, Y. ve C. KARADELİ (Ed.), Orta Asya ve Kafkasya, Palme Yayıncılık, Ankara.
  • ÇOLAKOĞLU, Selçuk. (2004). “Şangay İşbirliği Örgütü’nün Geleceği ve Çin”, Uluslar arası İlişkiler, Cilt: 1, Sayı: 1, Bahar, (s.173-197).
  • ÇOMAK, Hasret., “ Güvenliğin Yeni Boyutlari, Nato Ve Türkiye ”,http://www.tasam.org/tr-TR/Ic guvenligin_yeni_boyutlari_nato_ve_turkiye , (e.t. 13.06.2010) eri k/ 1548/
  • DEMİR, M. Faruk., “ Sıcak Kuşak Üzerinde Çözüm Arayışları: Nato Afganistan Enerji guvenligi_icin_isbirligi.pdf, (e.t. 21/09/ 2010).
  • http://www.mfarukdemir.com/yayin/enerji_
  • DİRİL, Yasemin., “NATO Zirvesi Amacına Ne Kadar Ulaştı?”, http://www.bilgesam.org/ _content&view=article&id=120:nato-zirvesi-amacna-ne-kadar- ulat&catid= 122:analiz ler- guvenlik& Itemid= 147,( e.t. 04.04.2008).
  • DONALDSON, John W. ve Pratt, Martin. (2005). “Boundary and Territorial Trends in 2004”, Geopolitics, Volume: 10, Number: 2, Summer, s: 403.
  • DUNCAN,Peter J.S. (2002). “Westwrnisim,Eurasianism and Pragmatisim:The foreing policies of the Post Soviet States,1990-2001”,University College Londra, (s:21-22).
  • EC (European Communities), Mantzos,L.,et.al. (2003).“European Energy And Transport Trends To 2030 ”, National Technical University , Belgium , January,.S:24.
  • EKREM, Erkin ., “Şanghay İşbirliği Örgütü Üzerinde Çin-ABD Sorunları”, http://www. turksam. org/ tr/a 946.html ,(e.t. 21.06.2007)
  • ERKMEN, Gülru., “Nato’nun Geleceği”, http://tarihonline.blogspot.com/2007/ 09/natonun-gelecei.html (e.t. 11/03/2009).
  • FAROUKI, Taji. (1996). “A Fundamental Quest: Hizb ut -Tahrir and the Search for the Islamic Caliphate”, Grey Seal Books, London,
  • FARRANT, Amanda. (2006). “Mission Impossible: The Politico-Geographical Engineering of Soviet Central Asia’s Republican Boundaries”, Central Asian Survey, XXV, (s:61–74).
  • Foreign Affairs Ministry of Peoples Republic of China, “Shanghai Cooperation Organization”, http :// www. fm pr c.gov .cn /eng/topics/sco/t57970.htm, (e.t. 04/04/2006).
  • FRİTCH , Paul.,“ NATO-Rusya Ortaklığı: Göründüğünden Daha Fazlası”, http://www. nato.int/ docu /review/ 2007/issue2/turkish/analysis1.html ,(e.t. 07.08.2007)
  • GLADKYY, Oleksandr. (2003). “American Foreing Policy And US Relations With Russia And China After 11 September”,World Affairs, Cilt: 166, Sayı: 1,Yaz, s.4
  • GRAY, Cayne. (2005). “How Has War Changed Since The End Of The Cold War?”,Parameters, Vol: XXXV, No: 1, s.19.
  • GÜRER, Cüneyt., “Afganistan Kaynaklı Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Uluslararası Güvenliğe Etkileri”, http://guneyturkistan.wordpress.com/2009/11/02 /afganistan-kaynakli-uyusturucu-kacakciligi-ve-uluslararasi-guvenlige- etkileri/ (e.t.02/11/2009).
  • GÜRLER ,Tugay. (2009). “ Nato’nun Barış İçin Ortaklık Konsepti Ve Güvenlik Politikaları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara,
  • İKEGAMİ, Masako., “NATO ve Japonya: Asya’da İstikrarın Güçlendirilmesi”, http:// www. nato. int/docu / review/ 200 7/issue2/turkish/art4.html,( e.t. 07.02.2007).
  • International Crisis Group, “Central Asia: Water and Conflict”, ICG Asia Report No 34, Brussels, 30 May 2002, s. 1.
  • KARAEVE, Zainiddin. (2005). “Border Disputes and Regional Integration in Central Asia”, Harvard Asia Quarterly, Volume: IX, No: 4, Fall, s:2.
  • KHAMİDOV , Alisher. (2003). “Countering the Call: The U.S., Hizb-ut-Tahrir, and Religious Extremism in Central Asia”, The Saban Center for Middle East Policy at the Brookings Institution, Analysis Paper, No: 4 Temmuz, (s: 1-6).
  • KIMMAGE, Daniel. (2007). “Security Challenges in Central Asia: Implications for the EU’s Engagement Strategy”, CEPS (Central European Policy Studies) Policy Brief, Brüksel, No:139, S:3.
  • KISSINGER ,Henry. (2000). “Diplomasi”, Ankara.
  • KLARE , Micheal T. (2005). “Kaynak Savaşları: Küresel Çatışmanın Yeni alanları”, Çev.: Özge İnciler, Devin Yay., Ocak, İstanbul.
  • KULOĞLU, Armağan. (2007). “NATO’nun 60 Yıla Varan Serüveni”, Global Strateji Enstitüsü, Ankara,
  • KÜLEBİ, Ali.,“Orta Asya'nın Öteki Stratejik Zenginliği: Uranyum”,http:// www. Nukte .org/ node/183, (e.t. 12/09/208).
  • LIPOVSKI, Igor P. (1996). "Central Asia: In Search of a New Political Identity", Middle East Journal, Vol: 50, No: 2, Kış, (s:211-223).
  • MAMATAİPOV, Emil., “Language Legislation Could Heighten Inter-Ethnic Tension in Kyrgyzstan”, 23 Şubat 2004, Eurasianet-Human Rights, http://www.eurasianet.org/departments/rights/articles/eav022304a.shtml, (e.t. 19/08/2009).
  • MANN, Poonam. “Islamic Movement of Uzbekistan: Will it Strike Back?”,Strategic Analysis, Vol. 26, No. 2, 2002, 17 Kasım 2007, http://www.ciaonet.org/olj/sa/sa_apr02map01.html
  • MEGORAN, Nick. (2005). “Performance, Representation and the Economics of Border Control in Uzbekistan”, Geopolitics, Vol: X, (s:715-716).
  • MENON, Rajan., “In the Shadow of the Bear: Security in Post-Soviet Central Asia”, International Security, Vol. 20, No. 1 (Summer 1995), s. 152;Bkz. CIA World Factbook 2011, https://www.cia.gov/library/publications/the- world-factbook/index.html, (e.t. 19/08/2009).
  • MENON, Rajan. (2002). “The New Great Game In Central Asia”, Survival, Cilt: 45, No: 2, Yaz.
  • MYRAUNET, John ve Simaityte, FAUSTA (2006). “Relations Between Central Asian States and Multilateral Organizations. A Chronology”, BERG, Andrea / Anna KREIKEMEYER (Ed.), Realities of Transformation: Democratization of Central Asia Revisited, Nomos.
  • NATO Basın ve Enformasyon Bürosu., 2001, S.77-79.
  • “NATO’nun Tarihi İstanbul Zirvesi ve Sonuçları”, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, (23.02.2009).
  • http://www.turksae.com/face/index.php?text_id=74 NATO operations
  • topics_52060.htm missions”, http://www.nato.int/cps/en/natolive/
  • “NATO’s relations with Russia”, http://www.nato.int/cps/en/SID-5EB4A1BD- 146C5480/natolive/ topics_ 50090.htm?; “NATO-Russia Council Action Plan on Terrorism” , http://www.nato.int/ cps/en /natolive / official_ texts_72737.htm?selectedLocale=en
  • NATO'nun Yeni Stratejik Konsepti: Aktif Angajman, Modern Savunma, http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view=article &id=884:natonun-yeni-stratejik-konsepti-aktif-angajman-modern- savunma&catid=122:analizler-guvenlik&Itemid=147 (e.t.14.12.2010)
  • NICHOL, Jim. (2007). “Central Asia’s Security: Issues and Implications for U.S.Interests”, CRS Report for Congress, (s: 20-21).
  • NIKITIN, Alexander I. (2007). “Post-Sovyet Military-Political Integration:The Collective Security Treaty Organization and its Relations with the EU and NATO”, Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program, China and Eurasia Forum Quarterly, Vol.5, No:1, (s.35).
  • NORLING, N. ve N. SWANSTRÖM (2007). “The Shanghai Cooperation Organization, Trade, and The Roles of Iran, India and Pakistan”, Central Asian Survey, XXVI, (s: 429-444).
  • OĞUZLU, Tarık. (2012). NATO’nun Dönüşümü ve Geleceği, Ortadoğu Analiz, Nisan Cilt 4, Sayı 40, Nisan.
  • Olcott, Martha Brill. (1994). "Central Asia's Islamic Awakening", Current History, Vol: 93, No: 582, April,
  • OLCOTT, M. B. ve N. UDALOVA. (2000). “Drug Trafficking on the Great Silk Road: The Security Environment in Central Asia”, Russia and Eurasia Program Working Paper, Carnegie Endowment, No: 11, S.2.
  • ÖZBAY, Fatih. (2008). “NATO Zirvesinin Galibi Kim?”, BİLGESAM - Bilge Adamlar http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=comcontent&view=article &id=119:nato-zirvesinin-galibi-kim&catid=122:analizler- guvenlikItemid=147, (04.07.2009). Araştırmalar Merkezi,
  • “Partnerships: A cooperative approach to security”,http://www.nato. int/cps/en/ natolive/ topics_ 8433 6. htm?
  • RİCHARD L. Wolfel. (2002). “North to Astana: Nationalistic Motives for the Movement of the Kazakh(istani) Capital”, Nationalities Papers, Vol: 30, Issue: 3, Eylül, (s: 485-506).
  • SAGADEEV, Arthur. (1994). "Rusya ve Büyük Güç Ideolojisi", çev. Cemalettin Tüney, Avrasya Dosyası, Cilt: 1, Sayı :1
  • SIMON, Jeffrey, “Partnership for Peace: Charting a Course for a New Era”, US Foreign Policy Agenda, Vol. 9, No.2, June 2004, p. 33.
  • SPOOR, M. ve A. KRUTOV. (2003). “The ‘Power of Water’ in a Divided Central Asia”, Perspectives on Global Development and Technology, Leiden, II, S.49.
  • SÜMER, Gültekin. (2008). “Amerikan Dış Politikasının Kökenleri ve Amerikan Dış Politikası”, Uluslararası İlişkiler, Cilt: 5, Sayı: 19, Güz,
  • ŞENSOY, Süleyman., ”Avrupa Birliği-Türkiye Orta Asyanin Çok Boyutlu Güvenliği”, TR/Icerik/27/avrupa_birligi_-_turkiye_orta_asyanin_ _guvenligi (e.t. 19/08/2009). http:// www. tasam.org/tr- cok_ boyutlu
  • TABYSHALİEVA, Swanström-Cornell-, Poonam Mann, “Religious Extremism In Central Asia”, Strategic Analysis, Vol. 25, No. 9 (December 2001), http://www.ciaonet.org/olj/sa/sa_dec01map01.html, (e.t. 05/11/2003), ss. 5-6
  • UÇAR, Fuat. (2007). “Dış Türkler: Türk Dünyasının Parlayan 5 Yıldızı”, Fark Yayınları, Ankara.
  • UMBACH,Frank,“ Europe’s Energy NonPolicy”, Globale Energiesicherheit Analyses,Transatlantic Internationale Politik, No:4,Berlin,2004,pp.52-60 .S.54, http://en.inter nationalepoliti k.de/archiv/2004/winter2004/europe--- s-energy-non-policy.html ,(e.t.03.05.2007).
  • UZGEL , İlhan., “ABD ve NATO’yla ilişkiler 1990-2001”,Oran (der.),Türk Dış Politikası, Cilt II, VELİEV, Cavid., “Büyük Orta Asya Projesi”, http://www.tusam.net/makaleler.asp?id=522&sayfa=0, (e.t. 19/ 08 /2010). WEITZ, Richard., “Orta Asya
  • Ortaklıklarının Yenilenmesi”,
  • http://www.nato.int/docu/review /2006 /iss ue 3/ turkish/analysis2.html , (e.t.05.11.2011).
  • ZIEGLER, Charles E. (2006). “The Russian Diaspora in Central Asia: Russian Compatriots and Moskow’s Foreign Policy”, Demokratizatsiya, Kış, Vol: XIV, (s:103-126)
  • http://www.nato.int/docu/review/2005/issue3/turkish/analysis.html, (e.t. 25/01/2009)

CENTRAL ASIA SECURITY ISSUES AND IMPLICATIONS FOR NATO

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 2, 27 - 50, 31.07.2012

Tayfun Çelik

Öz

It seems impossible that Middle Asia Countries can solve their remaining problems in a short time. Border and ethical promblems have prevented to construct national consciousness since past. Water disputes, problems based on drug and religion among the countries always have a potential to impede deepening the relations. Middle Asia disputes nowadays appear as widespread asymmetric threats, contribute to percieve the terrorism global, especially which is perceived relatively regional. Regional cooperation organizations have been set up and they have tried to find the solution for these problems. There needs more time for the most important organization, Şhangay Cooperation Organization, to take part as a globally component. From other side, having important natural resources constitutes one of the most important reasons which attracts EU and USA’s attention towards the region. At that context, NATO’s existing in the region and applying the solution process by help of its millitary capacity will become an important element to determine NATO’s future. NATO’s reciprocal relations with UN (United Nations), Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE), EU, Nations in the region and SCO are to be necessary.

Anahtar Kelimeler

Middle Asia Problems Regional Cooperation Organizations SCO NATO

Kaynakça

  • AKÇADAĞ, Emine. (2010). “NATO’nun Yeni Stratejik Konsepti: Aktif Angajman, Modern Savunma”, 24 Kasım 2010)
  • ALDIS, A. ve G. HERD, “Managing Soft Security Threats: Current Progress and Future Prospects”, European Security, XIII, 2004.,s.170
  • AL-QAHTANI, Mutlaq. “The Shanghai Cooperation Organization and the Law of International Organizations”, Chinese Journal of International Law, Vol. 5, No. 1, 2006, 129-147.,s.129.
  • AYDIN, Mustafa. “Geçiş Sürecinde Kimlikler: Orta Asya’da Milliyetçilik, Din ve Bölgesel Güvenlik”, M. AYDIN (Der.), Küresel Politikada Orta Asya,Ankara, Nobel, 2005a, 245-266., s.250-251.
  • Başlangıcından Bugüne NATO Stratejik Konsepti’nin Geçirdiği Evreler,http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view =article&id=915:balangcndan-buguene-nato-stratejikkonseptinin-gecirdii- evreler-dsa&catid=122:analizler-guvenlik&Itemid=147(e.t:27.12.2010)
  • BİLGİN, Mert., “Yeni Asya’nın Enerji Paradigmasında Orta Asya ve Kafkaslar: Rusya, AB, ABD, Çin, İran ve Türkiye arasındaki açmazlar ve stratejik açılımlar ”, http://stratejikongoru. org/pdf/yenias yanin enerjiparadigmasi. pdf., (e.t. 10/08/2010).
  • BOZKURT, Enver., “Nato’nun Geleceği”, http://www.usak.org.tr/dosyalar/dergi/ 7tJmXLMLqy 0CBZ1PlNJzM Um X0 oMcYB.pdf (e.t. 19/08/2012).
  • CELALİFER, Arzu. (2008). “Şanghay İşbirliği Örgütü ve İran”, USAK - Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Resmi Ağı, 28.10.2008, http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=441 (08.10.2009)
  • CIA World Factbook 2011, https://www.cia.gov/library/publications/the-world- factbook/index.html, (e.t. 19/08/2009)).
  • CLAWSON, Patrick.(2003).“US and European priorities in the Middle East”, LINDSTORM, Gustav (ed.). Shift or Rift, Assessing US-EU Relations after Iraq, EU Institute for Security Studies, Paris, S: 36, pp.127-146
  • ERHAN, Çağrı. (2003). “ABD’nin orta Asya politikası ve 11 Eylül sonrası yeni açılımları”, Stradigma.com Aylık Strateji ve Analiz E-dergisi, Kasım, Sayı 10, (19.08.2008).
  • ERHAN, Çağrı. (2004). “ABD’nin Orta Asya Politikaları ve 11 Eylül’ün etkileri”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 1, Sayı 3, Güz, (s.123-149).
  • ERHAN, Çağrı. (2004). “NATO Niçin Küresel Bir Güvenlik Örgütü Haline Gelmelidir”, Stradigma.com Aylık Strateji ve Analiz E-dergisi, Ocak, Sayı 12, (15.02.2009).
  • ERHAN, Çağrı. (2005). “ABD’nin Orta Asya Politikaları ve 11 Eylül”, M. AYDIN (Der.), Küresel Politikada Orta Asya, Ankara, Nobel Yayınları,
  • ÇELİKPALA, Mitat. (2006). “Sovyetlerden Günümüze Orta-Asya Kafkasya’da Vehhabilik ve İslam”, DEMİRAĞ, Y. ve C. KARADELİ (Ed.), Orta Asya ve Kafkasya, Palme Yayıncılık, Ankara.
  • ÇOLAKOĞLU, Selçuk. (2004). “Şangay İşbirliği Örgütü’nün Geleceği ve Çin”, Uluslar arası İlişkiler, Cilt: 1, Sayı: 1, Bahar, (s.173-197).
  • ÇOMAK, Hasret., “ Güvenliğin Yeni Boyutlari, Nato Ve Türkiye ”,http://www.tasam.org/tr-TR/Ic guvenligin_yeni_boyutlari_nato_ve_turkiye , (e.t. 13.06.2010) eri k/ 1548/
  • DEMİR, M. Faruk., “ Sıcak Kuşak Üzerinde Çözüm Arayışları: Nato Afganistan Enerji guvenligi_icin_isbirligi.pdf, (e.t. 21/09/ 2010).
  • http://www.mfarukdemir.com/yayin/enerji_
  • DİRİL, Yasemin., “NATO Zirvesi Amacına Ne Kadar Ulaştı?”, http://www.bilgesam.org/ _content&view=article&id=120:nato-zirvesi-amacna-ne-kadar- ulat&catid= 122:analiz ler- guvenlik& Itemid= 147,( e.t. 04.04.2008).
  • DONALDSON, John W. ve Pratt, Martin. (2005). “Boundary and Territorial Trends in 2004”, Geopolitics, Volume: 10, Number: 2, Summer, s: 403.
  • DUNCAN,Peter J.S. (2002). “Westwrnisim,Eurasianism and Pragmatisim:The foreing policies of the Post Soviet States,1990-2001”,University College Londra, (s:21-22).
  • EC (European Communities), Mantzos,L.,et.al. (2003).“European Energy And Transport Trends To 2030 ”, National Technical University , Belgium , January,.S:24.
  • EKREM, Erkin ., “Şanghay İşbirliği Örgütü Üzerinde Çin-ABD Sorunları”, http://www. turksam. org/ tr/a 946.html ,(e.t. 21.06.2007)
  • ERKMEN, Gülru., “Nato’nun Geleceği”, http://tarihonline.blogspot.com/2007/ 09/natonun-gelecei.html (e.t. 11/03/2009).
  • FAROUKI, Taji. (1996). “A Fundamental Quest: Hizb ut -Tahrir and the Search for the Islamic Caliphate”, Grey Seal Books, London,
  • FARRANT, Amanda. (2006). “Mission Impossible: The Politico-Geographical Engineering of Soviet Central Asia’s Republican Boundaries”, Central Asian Survey, XXV, (s:61–74).
  • Foreign Affairs Ministry of Peoples Republic of China, “Shanghai Cooperation Organization”, http :// www. fm pr c.gov .cn /eng/topics/sco/t57970.htm, (e.t. 04/04/2006).
  • FRİTCH , Paul.,“ NATO-Rusya Ortaklığı: Göründüğünden Daha Fazlası”, http://www. nato.int/ docu /review/ 2007/issue2/turkish/analysis1.html ,(e.t. 07.08.2007)
  • GLADKYY, Oleksandr. (2003). “American Foreing Policy And US Relations With Russia And China After 11 September”,World Affairs, Cilt: 166, Sayı: 1,Yaz, s.4
  • GRAY, Cayne. (2005). “How Has War Changed Since The End Of The Cold War?”,Parameters, Vol: XXXV, No: 1, s.19.
  • GÜRER, Cüneyt., “Afganistan Kaynaklı Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Uluslararası Güvenliğe Etkileri”, http://guneyturkistan.wordpress.com/2009/11/02 /afganistan-kaynakli-uyusturucu-kacakciligi-ve-uluslararasi-guvenlige- etkileri/ (e.t.02/11/2009).
  • GÜRLER ,Tugay. (2009). “ Nato’nun Barış İçin Ortaklık Konsepti Ve Güvenlik Politikaları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara,
  • İKEGAMİ, Masako., “NATO ve Japonya: Asya’da İstikrarın Güçlendirilmesi”, http:// www. nato. int/docu / review/ 200 7/issue2/turkish/art4.html,( e.t. 07.02.2007).
  • International Crisis Group, “Central Asia: Water and Conflict”, ICG Asia Report No 34, Brussels, 30 May 2002, s. 1.
  • KARAEVE, Zainiddin. (2005). “Border Disputes and Regional Integration in Central Asia”, Harvard Asia Quarterly, Volume: IX, No: 4, Fall, s:2.
  • KHAMİDOV , Alisher. (2003). “Countering the Call: The U.S., Hizb-ut-Tahrir, and Religious Extremism in Central Asia”, The Saban Center for Middle East Policy at the Brookings Institution, Analysis Paper, No: 4 Temmuz, (s: 1-6).
  • KIMMAGE, Daniel. (2007). “Security Challenges in Central Asia: Implications for the EU’s Engagement Strategy”, CEPS (Central European Policy Studies) Policy Brief, Brüksel, No:139, S:3.
  • KISSINGER ,Henry. (2000). “Diplomasi”, Ankara.
  • KLARE , Micheal T. (2005). “Kaynak Savaşları: Küresel Çatışmanın Yeni alanları”, Çev.: Özge İnciler, Devin Yay., Ocak, İstanbul.
  • KULOĞLU, Armağan. (2007). “NATO’nun 60 Yıla Varan Serüveni”, Global Strateji Enstitüsü, Ankara,
  • KÜLEBİ, Ali.,“Orta Asya'nın Öteki Stratejik Zenginliği: Uranyum”,http:// www. Nukte .org/ node/183, (e.t. 12/09/208).
  • LIPOVSKI, Igor P. (1996). "Central Asia: In Search of a New Political Identity", Middle East Journal, Vol: 50, No: 2, Kış, (s:211-223).
  • MAMATAİPOV, Emil., “Language Legislation Could Heighten Inter-Ethnic Tension in Kyrgyzstan”, 23 Şubat 2004, Eurasianet-Human Rights, http://www.eurasianet.org/departments/rights/articles/eav022304a.shtml, (e.t. 19/08/2009).
  • MANN, Poonam. “Islamic Movement of Uzbekistan: Will it Strike Back?”,Strategic Analysis, Vol. 26, No. 2, 2002, 17 Kasım 2007, http://www.ciaonet.org/olj/sa/sa_apr02map01.html
  • MEGORAN, Nick. (2005). “Performance, Representation and the Economics of Border Control in Uzbekistan”, Geopolitics, Vol: X, (s:715-716).
  • MENON, Rajan., “In the Shadow of the Bear: Security in Post-Soviet Central Asia”, International Security, Vol. 20, No. 1 (Summer 1995), s. 152;Bkz. CIA World Factbook 2011, https://www.cia.gov/library/publications/the- world-factbook/index.html, (e.t. 19/08/2009).
  • MENON, Rajan. (2002). “The New Great Game In Central Asia”, Survival, Cilt: 45, No: 2, Yaz.
  • MYRAUNET, John ve Simaityte, FAUSTA (2006). “Relations Between Central Asian States and Multilateral Organizations. A Chronology”, BERG, Andrea / Anna KREIKEMEYER (Ed.), Realities of Transformation: Democratization of Central Asia Revisited, Nomos.
  • NATO Basın ve Enformasyon Bürosu., 2001, S.77-79.
  • “NATO’nun Tarihi İstanbul Zirvesi ve Sonuçları”, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, (23.02.2009).
  • http://www.turksae.com/face/index.php?text_id=74 NATO operations
  • topics_52060.htm missions”, http://www.nato.int/cps/en/natolive/
  • “NATO’s relations with Russia”, http://www.nato.int/cps/en/SID-5EB4A1BD- 146C5480/natolive/ topics_ 50090.htm?; “NATO-Russia Council Action Plan on Terrorism” , http://www.nato.int/ cps/en /natolive / official_ texts_72737.htm?selectedLocale=en
  • NATO'nun Yeni Stratejik Konsepti: Aktif Angajman, Modern Savunma, http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view=article &id=884:natonun-yeni-stratejik-konsepti-aktif-angajman-modern- savunma&catid=122:analizler-guvenlik&Itemid=147 (e.t.14.12.2010)
  • NICHOL, Jim. (2007). “Central Asia’s Security: Issues and Implications for U.S.Interests”, CRS Report for Congress, (s: 20-21).
  • NIKITIN, Alexander I. (2007). “Post-Sovyet Military-Political Integration:The Collective Security Treaty Organization and its Relations with the EU and NATO”, Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program, China and Eurasia Forum Quarterly, Vol.5, No:1, (s.35).
  • NORLING, N. ve N. SWANSTRÖM (2007). “The Shanghai Cooperation Organization, Trade, and The Roles of Iran, India and Pakistan”, Central Asian Survey, XXVI, (s: 429-444).
  • OĞUZLU, Tarık. (2012). NATO’nun Dönüşümü ve Geleceği, Ortadoğu Analiz, Nisan Cilt 4, Sayı 40, Nisan.
  • Olcott, Martha Brill. (1994). "Central Asia's Islamic Awakening", Current History, Vol: 93, No: 582, April,
  • OLCOTT, M. B. ve N. UDALOVA. (2000). “Drug Trafficking on the Great Silk Road: The Security Environment in Central Asia”, Russia and Eurasia Program Working Paper, Carnegie Endowment, No: 11, S.2.
  • ÖZBAY, Fatih. (2008). “NATO Zirvesinin Galibi Kim?”, BİLGESAM - Bilge Adamlar http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=comcontent&view=article &id=119:nato-zirvesinin-galibi-kim&catid=122:analizler- guvenlikItemid=147, (04.07.2009). Araştırmalar Merkezi,
  • “Partnerships: A cooperative approach to security”,http://www.nato. int/cps/en/ natolive/ topics_ 8433 6. htm?
  • RİCHARD L. Wolfel. (2002). “North to Astana: Nationalistic Motives for the Movement of the Kazakh(istani) Capital”, Nationalities Papers, Vol: 30, Issue: 3, Eylül, (s: 485-506).
  • SAGADEEV, Arthur. (1994). "Rusya ve Büyük Güç Ideolojisi", çev. Cemalettin Tüney, Avrasya Dosyası, Cilt: 1, Sayı :1
  • SIMON, Jeffrey, “Partnership for Peace: Charting a Course for a New Era”, US Foreign Policy Agenda, Vol. 9, No.2, June 2004, p. 33.
  • SPOOR, M. ve A. KRUTOV. (2003). “The ‘Power of Water’ in a Divided Central Asia”, Perspectives on Global Development and Technology, Leiden, II, S.49.
  • SÜMER, Gültekin. (2008). “Amerikan Dış Politikasının Kökenleri ve Amerikan Dış Politikası”, Uluslararası İlişkiler, Cilt: 5, Sayı: 19, Güz,
  • ŞENSOY, Süleyman., ”Avrupa Birliği-Türkiye Orta Asyanin Çok Boyutlu Güvenliği”, TR/Icerik/27/avrupa_birligi_-_turkiye_orta_asyanin_ _guvenligi (e.t. 19/08/2009). http:// www. tasam.org/tr- cok_ boyutlu
  • TABYSHALİEVA, Swanström-Cornell-, Poonam Mann, “Religious Extremism In Central Asia”, Strategic Analysis, Vol. 25, No. 9 (December 2001), http://www.ciaonet.org/olj/sa/sa_dec01map01.html, (e.t. 05/11/2003), ss. 5-6
  • UÇAR, Fuat. (2007). “Dış Türkler: Türk Dünyasının Parlayan 5 Yıldızı”, Fark Yayınları, Ankara.
  • UMBACH,Frank,“ Europe’s Energy NonPolicy”, Globale Energiesicherheit Analyses,Transatlantic Internationale Politik, No:4,Berlin,2004,pp.52-60 .S.54, http://en.inter nationalepoliti k.de/archiv/2004/winter2004/europe--- s-energy-non-policy.html ,(e.t.03.05.2007).
  • UZGEL , İlhan., “ABD ve NATO’yla ilişkiler 1990-2001”,Oran (der.),Türk Dış Politikası, Cilt II, VELİEV, Cavid., “Büyük Orta Asya Projesi”, http://www.tusam.net/makaleler.asp?id=522&sayfa=0, (e.t. 19/ 08 /2010). WEITZ, Richard., “Orta Asya
  • Ortaklıklarının Yenilenmesi”,
  • http://www.nato.int/docu/review /2006 /iss ue 3/ turkish/analysis2.html , (e.t.05.11.2011).
  • ZIEGLER, Charles E. (2006). “The Russian Diaspora in Central Asia: Russian Compatriots and Moskow’s Foreign Policy”, Demokratizatsiya, Kış, Vol: XIV, (s:103-126)
  • http://www.nato.int/docu/review/2005/issue3/turkish/analysis.html, (e.t. 25/01/2009)
Toplam 77 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA43ZP86GU
Bölüm Derleme Makale
Yazarlar

Tayfun Çelik

Yayımlanma Tarihi 31 Temmuz 2012
Yayımlandığı Sayı Yıl 2012Cilt: 4 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Çelik, T. (2012). ORTA ASYA GÜVENLİK SORUNLARI VE NATO’YA YANSIMALARI. Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 27-50.
 Kapak Resmi İndir