The Impact of the Spanish on the Demographic, Sociocultural and Administrative Structure of the Latin American Region Colonized Between 1492 and 1902
Öz
With the discovery of the new continent in 1492, Latin America became a potential colonial zone for the dominant powers of the period.The Latin American colonization period began with the Spanish supporting Christopher Columbus. The Spanish first changed the demographic structure of South America. Later, the Spanish imposed their own laws, culture, language and religion in order to keep their colonial lands under control. In the laws they passed, they implemented the caste system based on race. This system began to collapse in the 19th century, and the people of Latin America initiated wars of independence by organizing social and later military mobilizations against the colonial order.These wars caused the colonial power to weaken. This situation caused Spain to lose its colonial areas over time. As a result, in 1902, with the independence of Cuba, Spain's only colonial area, the Spanish colonial period in Latin America ended. In this context, Latin America at the center of Spain's colonial areas between 1492 and 1902, due to the natural resources of the region. In this respect, it has been revealed how Spain colonized Latin America and what the effects were in demographic, sociocultural and administrative areas during the colonial period. In the study, Spain influenced the demographic, sociocultural and administrative structures of Latin America between 1492 and 1902, through political and military elements. In this context, in this study, the historical relations between the colonizer and the exploited Latin American local peoples were investigated.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Afyoncu, E. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Reform’un zaferi (1555-1648). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Akal, C. B. (2005). Modern düşüncenin doğuşu: İspanyol altın çağı. Ankara: Dost Yayınları.
- Aldrich, R. (2007). Emperyal çağ. İstanbul: Oğlak Güzel.
- Armaoğlu, F. (1997). 19. Yüzyıl siyasi tarihi 1789-1914. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
- Biamag. (t.y.). 14.04.2020, https://bianet.org/biamag/toplum/185776-yeni-somurgecilik-eski-somurgeciligin-torunu Bristol. (t.y.). 20.04.2020, http://www.discoveringbristol.org.uk/slavery/routes/places-involved/south-america/Spain-slavery-contract/ Bushnell, D. & M. Neill (1994). The emergence of Latin America in the nineteenth century. New York: Oxfort University Press.
- Crow, A. J. (1968). The epic of Latin America. New York: Doubleday & Company.
- Çatalbaş, A. Ü. (2023). “Latin Amerika’da fetih, isyan ve ölüm: sömürgecilik döneminde ispanyol yönetimi ve yerli mücadeleleri. Kültür Araştırmaları Dergisi, 16, 179-200.
- Demir, U. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Kuzeyin yükselişi (1697-1748). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Demir, U. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Aydınlanma ve antik rejim’in (ancient regime) sonu (1748-1789). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Denk, E. (2015). Uluslararası örgütler hukuku Birleşmiş Milletler sistemi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Dizlek, Ö. (2018). Sömürgecilik ve 1763- 1947 dönemi pax-britannica: Hindistan örneği. (Yüksek Lisans, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Tezli Yüksek Lisans Programı, Trabzon.).
- Erol, B. (2009). Bartoloméo de las casas yerlilerin gözyaşları, yerlilerin yok edilişinin kısa tarih. Journal of Arts and Sciences, 12, 239-242.
- Essaytown. (23 Haziran 2015). 10.04.2020, https://www.essaytown.com/subjects/paper/colonization-latin-america/2562790
- Gade, D. W. & Ernst C. G. (2019). South America (Güney Amerika). Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/place/South-America/The-people#ref41804 / 12.04.2020.
- Gibson, C. (1968). The Spanish tradition in America. Columbia: University of South Carolina Press.
- Güngör, F. (2014). Sömürgecilik bağlamında Rusya’nın orta asya ve kafkasya politikası. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 6(24), 26-34.
- Hailey, M. (1968). An African survey: a study of problems arising in Africa South of the Sahara. Issued under the auspices of the royal institute of international affairs. New York and London: Oxford University Press.
- Hamnett, B. R. (2004). A concise history of Mexico. Cambridge: Cambridge University Press.
- Haring, C. H. (1985). The Spanish Empire of America. San Diego: A Harvest /HBJ Book.
- Işık, G. (2005). İspanya: bir başka avrupa, İstanbul: Metis.
- Jones, O. L. (1994). Guatemala in the spanish colonial period. Oklahoma: Oklahoma University.
- Kavas, A. (2009). Sömürgecilik. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 37, 394-395.
- Kalkan, M. T. (2014). İsyandan cumhuriyete: Hollanda’nın İspanya’ya karşı bağımsızlık mücadelesi (1597-1648). (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Ankara).
- Kalkan, M. T. (2020). Yeniçağ ispanyol düşünürlerinin gözünden İspanya’nın gerilemesi (1600-1640). (Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Ankara.).
- Khalılov, E. (2014). Küba devrimi ve dönemin Türk edebiyatında ve basınında yansımaları (1953-1962 Arası). (Yüksek lisans, T.C. Ankara Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batı Dilleri ve Edebiyatları (İspanyol Dili Ve Edebiyatı) Anabilim Dalı, Ankara.).
- Kittleson, R. A. & J. Lockhart & D. Bushnell (2009). History of Latin America (Latin Amerika Tarihi). Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/place/Latin-America / 22.04.2020.
- Lee, S. J. (2009). Avrupa tarihinden kesitler 1494-1789. Ankara: Dost.
- Luraghi, R. (2000). Sömürgecilik tarihi (çev: H. İnal). İstanbul: E Yayınları.
- McAlister, L. N. (1984) Spain & Portugal in the New World: 1492-1700. Minnesota: University of Minnesota Press.
- Nationsonline (t.y.). 26.04.2020, https://www.nationsonline.org/oneworld/american_languages.htm Nationsonline Map (t.y.). 27.04.2020, https://www.nationsonline.org/oneworld/map/south_america_map.htm Özsağır, A. (2017). Eleştirel bir yaklaşımla medeniyet ve iktisat. Ankara: İnsan.
- Robert, H.V., & Joseph P. S. (1991). Front matter.” The encomenderos of new Spain, 1521-1555. Texas: University of Texas Press.
- Sander, O. (2003). Siyasi tarih. Ankara: İmge.
- Serenti (2016). İnkalar nasıl yok oldu? http://www.serenti.org/inkalar-nasil-yok-oldu/ 31.01.2024.
- Sertel, S. (2015). Türk hariciye raporuna göre İspanya’da iç savaş, 1936-1939. TAD, 34(57), 268-283.
- Shohat, E. (1992). Notes on the ‘post-colonial’ Social Text, No. 31/32, Duke University Press, 99-113.
- Suğur, N. (2018). Chernovikxyz wordpress. https://chernovikxyz.wordpress.com/2018/05/26/kolonyalizm-post-kolonyalizm-ve-sosyoloji/ / 15.04.2020.
- Tanilli, S. (1987). Yüzyılların gerçeği ve mirası: İnsanlık tarihine giriş. İstanbul: Say.
- Tannebahum, F. (1960). Ten keys to Latin America. New York: Random House.
- Timemaps, (t.y.). 13.04.2020, https://www.timemaps.com/civilizations/latin-america-the-colonial-era/ TUİÇ, (2018). Encomienda. Erişim: 09.12.2023. https://uliwiki.org/index.php?title=Encomienda Türkecan, P. (2007). 16. Yüzyılda orta ve güney amerika’daki misyoner faaliyetleri ve kıta yerlileri üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 24(1), 231-251.
- Yarar, A. (2013). Latin Amerika’da ispanyol sömürgeciliği ve simon bolivar’ın bağımsızlık mücadelesi, History Studies, 5(1), 391-403.
- Young, R. J. (2016). Postkolonyalizm: tarihsel bir giriş (çev. B. Toksabay Köprülü ve S. Şen). İstanbul: Matbu Yayınları.
- Young, R. J.C. (7 Mart 2020). Postkolonyal nedir? Nupel. https://nupel.net/robert-j-c-young-postkolonyal-nedir-78496h.html / 14.04.2020.
- Zahar, R. (1999). Sömürgecilik ve Yabancılaşma. İstanbul: İnsan Yayınları.
İspanyolların, 1492-1902 Yılları Arasında Sömürgeleştirdiği Latin Amerika Bölgesine Demografik, Sosyokültürel ve İdari Yapısına Etkisi
Öz
Latin Amerika, 1492 yılında, yeni kıtanın keşfi ile birlikte, dönemin başat güçleri tarafından potansiyel sömürge bölgesi olmuştur. Latin Amerika sömürgeleştirme dönemi, Kristof Kolomb’u destekleyen İspanyollar ile başlamıştır. İspanyollar ilk önce, Güney Amerika’nın demografik yapısı değiştirmiştir. Daha sonra İspanyollar, sömürge topraklarını kontrol altında tutabilmek için kendi yasalarını, kültürlerini, dillerini ve dinlerini empoze etmiştir. Çıkardıkları yasalarda, ırka dayalı olarak kast sistemini uygulamıştır. Bu sistem, 19. y.y ile birlikte çökmeye başlamış ve Latin Amerika halkı, sömürge düzenine karşı, toplumsal ve daha sonra askeri hareketlenmeler düzenleyerek, bağımsızlık savaşlarını başlatmıştır. Bu savaşlar, sömürge gücünün zayıflamasına neden olmuştur. Söz konusu bu durum, İspanya’nın sömürge alanları zaman içerisinde kaybetmesine yol açmıştır. Netice olarak, 1902 senesinde, İspanya’nın tek sömürge alanı olan Küba’nın bağımsızlığı kazanması ile İspanyolların Latin Amerika sömürgecilik dönemi bitmiştir.
Bu bağlamda Latin Amerika, 1492-1902 yılları arasında, bölgenin sahip olduğu doğal kaynaklar nedeniyle, İspanya’nın sömürge alanlarının merkezinde olmuştur. Bu açıdan, İspanya’nın Latin Amerika’yı nasıl sömürgeleştirdiği ve sömürge döneminde demografik, sosyokültürel ve idari alanlardaki etkilerin neler olduğu ortaya konulmuştur.
Çalışmada, İspanya’nın siyasi ve askeri unsurlar aracılığıyla, 1492-1902 yılları arasında, Latin Amerika’yı demografik, sosyokültürel ve idari yapılarına etkilemiştir. Bu bağlamda bu çalışmada, sömürgeci ve sömürülen Latin Amerika yerel halkları arasındaki tarihsel ilişkiler araştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Afyoncu, E. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Reform’un zaferi (1555-1648). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Akal, C. B. (2005). Modern düşüncenin doğuşu: İspanyol altın çağı. Ankara: Dost Yayınları.
- Aldrich, R. (2007). Emperyal çağ. İstanbul: Oğlak Güzel.
- Armaoğlu, F. (1997). 19. Yüzyıl siyasi tarihi 1789-1914. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
- Biamag. (t.y.). 14.04.2020, https://bianet.org/biamag/toplum/185776-yeni-somurgecilik-eski-somurgeciligin-torunu Bristol. (t.y.). 20.04.2020, http://www.discoveringbristol.org.uk/slavery/routes/places-involved/south-america/Spain-slavery-contract/ Bushnell, D. & M. Neill (1994). The emergence of Latin America in the nineteenth century. New York: Oxfort University Press.
- Crow, A. J. (1968). The epic of Latin America. New York: Doubleday & Company.
- Çatalbaş, A. Ü. (2023). “Latin Amerika’da fetih, isyan ve ölüm: sömürgecilik döneminde ispanyol yönetimi ve yerli mücadeleleri. Kültür Araştırmaları Dergisi, 16, 179-200.
- Demir, U. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Kuzeyin yükselişi (1697-1748). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Demir, U. (2012). Ortaçağ-yeniçağ Avrupa tarihi. L. Kayapinar ve E. Afyoncu (Ed), Aydınlanma ve antik rejim’in (ancient regime) sonu (1748-1789). Eskişehir: Anadolu Ünivesitesi Yayını.
- Denk, E. (2015). Uluslararası örgütler hukuku Birleşmiş Milletler sistemi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Dizlek, Ö. (2018). Sömürgecilik ve 1763- 1947 dönemi pax-britannica: Hindistan örneği. (Yüksek Lisans, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Tezli Yüksek Lisans Programı, Trabzon.).
- Erol, B. (2009). Bartoloméo de las casas yerlilerin gözyaşları, yerlilerin yok edilişinin kısa tarih. Journal of Arts and Sciences, 12, 239-242.
- Essaytown. (23 Haziran 2015). 10.04.2020, https://www.essaytown.com/subjects/paper/colonization-latin-america/2562790
- Gade, D. W. & Ernst C. G. (2019). South America (Güney Amerika). Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/place/South-America/The-people#ref41804 / 12.04.2020.
- Gibson, C. (1968). The Spanish tradition in America. Columbia: University of South Carolina Press.
- Güngör, F. (2014). Sömürgecilik bağlamında Rusya’nın orta asya ve kafkasya politikası. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 6(24), 26-34.
- Hailey, M. (1968). An African survey: a study of problems arising in Africa South of the Sahara. Issued under the auspices of the royal institute of international affairs. New York and London: Oxford University Press.
- Hamnett, B. R. (2004). A concise history of Mexico. Cambridge: Cambridge University Press.
- Haring, C. H. (1985). The Spanish Empire of America. San Diego: A Harvest /HBJ Book.
- Işık, G. (2005). İspanya: bir başka avrupa, İstanbul: Metis.
- Jones, O. L. (1994). Guatemala in the spanish colonial period. Oklahoma: Oklahoma University.
- Kavas, A. (2009). Sömürgecilik. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 37, 394-395.
- Kalkan, M. T. (2014). İsyandan cumhuriyete: Hollanda’nın İspanya’ya karşı bağımsızlık mücadelesi (1597-1648). (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Ankara).
- Kalkan, M. T. (2020). Yeniçağ ispanyol düşünürlerinin gözünden İspanya’nın gerilemesi (1600-1640). (Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Ankara.).
- Khalılov, E. (2014). Küba devrimi ve dönemin Türk edebiyatında ve basınında yansımaları (1953-1962 Arası). (Yüksek lisans, T.C. Ankara Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batı Dilleri ve Edebiyatları (İspanyol Dili Ve Edebiyatı) Anabilim Dalı, Ankara.).
- Kittleson, R. A. & J. Lockhart & D. Bushnell (2009). History of Latin America (Latin Amerika Tarihi). Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/place/Latin-America / 22.04.2020.
- Lee, S. J. (2009). Avrupa tarihinden kesitler 1494-1789. Ankara: Dost.
- Luraghi, R. (2000). Sömürgecilik tarihi (çev: H. İnal). İstanbul: E Yayınları.
- McAlister, L. N. (1984) Spain & Portugal in the New World: 1492-1700. Minnesota: University of Minnesota Press.
- Nationsonline (t.y.). 26.04.2020, https://www.nationsonline.org/oneworld/american_languages.htm Nationsonline Map (t.y.). 27.04.2020, https://www.nationsonline.org/oneworld/map/south_america_map.htm Özsağır, A. (2017). Eleştirel bir yaklaşımla medeniyet ve iktisat. Ankara: İnsan.
- Robert, H.V., & Joseph P. S. (1991). Front matter.” The encomenderos of new Spain, 1521-1555. Texas: University of Texas Press.
- Sander, O. (2003). Siyasi tarih. Ankara: İmge.
- Serenti (2016). İnkalar nasıl yok oldu? http://www.serenti.org/inkalar-nasil-yok-oldu/ 31.01.2024.
- Sertel, S. (2015). Türk hariciye raporuna göre İspanya’da iç savaş, 1936-1939. TAD, 34(57), 268-283.
- Shohat, E. (1992). Notes on the ‘post-colonial’ Social Text, No. 31/32, Duke University Press, 99-113.
- Suğur, N. (2018). Chernovikxyz wordpress. https://chernovikxyz.wordpress.com/2018/05/26/kolonyalizm-post-kolonyalizm-ve-sosyoloji/ / 15.04.2020.
- Tanilli, S. (1987). Yüzyılların gerçeği ve mirası: İnsanlık tarihine giriş. İstanbul: Say.
- Tannebahum, F. (1960). Ten keys to Latin America. New York: Random House.
- Timemaps, (t.y.). 13.04.2020, https://www.timemaps.com/civilizations/latin-america-the-colonial-era/ TUİÇ, (2018). Encomienda. Erişim: 09.12.2023. https://uliwiki.org/index.php?title=Encomienda Türkecan, P. (2007). 16. Yüzyılda orta ve güney amerika’daki misyoner faaliyetleri ve kıta yerlileri üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 24(1), 231-251.
- Yarar, A. (2013). Latin Amerika’da ispanyol sömürgeciliği ve simon bolivar’ın bağımsızlık mücadelesi, History Studies, 5(1), 391-403.
- Young, R. J. (2016). Postkolonyalizm: tarihsel bir giriş (çev. B. Toksabay Köprülü ve S. Şen). İstanbul: Matbu Yayınları.
- Young, R. J.C. (7 Mart 2020). Postkolonyal nedir? Nupel. https://nupel.net/robert-j-c-young-postkolonyal-nedir-78496h.html / 14.04.2020.
- Zahar, R. (1999). Sömürgecilik ve Yabancılaşma. İstanbul: İnsan Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Uluslararası İlişkiler (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Mart 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 4 Mart 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 16 Sayı: 1 |
