Öz
The concept of Terrorism, which can also be described as collective acts of violence, is a problematic phenomenon that aims to convey the messages desired to be given to the society, individually or collectively, through the murder of innocent people. Illegal activities and violent methods of terrorist organizations negatively affect states in terms of political, social, economic, cultural and psychological aspects. That’s why, countries that have to fight against terrorist organizations prevent these countries from taking steps that will strengthen terrorist organizations, such as the financial flows of these countries and the recruitment of new members to the organization. In this context, in order to be able to fight against terrorist organizations that harm every aspect of the economic and democratic development of countries and for state institutions to develop strategies for this, psychological analysis of these structures will prevent the emergence of new organizations with a similar structure and the attempt to fill some gaps by separatist organizations. The purpose of this paper is "what are the main motivations in terrorist behavior?" is to answer the question In this context, the analysis of the study will be made by comparing the psychological motivations of FETO, which was among the international terrorist organizations both in the State of the Republic of Turkey and abroad, which turned into a terrorist organization from a service movement at the beginning, and the PKK, which was founded in 1978 as a separatist terrorist organization in its origin. In the research, descriptive technique, which is one of the qualitative data collection methods, has been use, and national and international literature review will be made on the subject. As a result of the findings, it had been reveal the aspects that the terrorist organizations in question resemble psychologically and differ.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağır, O. and Tekin, F. (2021). Terörizm ve propaganda. A. Baharçiçek, Gökhan Tuncel and Osman Ağır (Ed.), Terör ve propaganda içinde (1-40.pp). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Ateş, H. and Akpınar, A. (2017). Üniversitelerdeki FETÖ yapılanması: Türk üniversitelerinden ihraç edilen akademisyenler üzerine bir araştırma. Strategic Public Management Journal, 3(5), 1-30.
- Ateş, H. and Banazılı, A. M. (2019). Türkiye’de terörle mücadele alanında reform: 7145 sayılı kanun kapsamında bir inceleme, A.F. Gökçe, U. Ülger, S. Kulu and M. Aksu (Ed.), 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu (KAYSEM )içinde (707-719.pp), Gaziantep.
- Altun, F. and Yalçın, H. B. (2020). FETÖ ve PKK’nın propaganda stratejileri. F. Altun and H. B. Yalçın (Ed.) Terörün kökenleri ve terörle mücadele stratejisi içinde, (1-30.pp), Ankara: SETA.
- Al-Akhtar, M. A. (2003). Religion and terrorism. London: PRAEGER.
- Baharçiçek, A. (2000). Etnik terör ve etnik terörle mücadele sorunu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 11-27.
- Baharçiçek, A. and Tuncel, G. (2011). Terörle mücadelenin zorlukları ve bu zorlukları aşmada farklı bir yaklaşım: Demokratik mücadele yöntemi. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 2(2), 1-15.
- Bakan, S. and Yıldırım, U. T. (2021). Kürdistan İşçi Partisi (PKK-Partiya Karkeren Kurdistane), A. Baharçiçek, G. Tuncel and O. Ağır (Ed.), Terör ve propaganda içinde (221-265. pp). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Bayraklı, E., Yalçın, H. B. and Yeşiltaş, M. (2019). Avrupa’da PKK. E. Bayraklı, H. B. Yalçın and M. Yeşiltaş), Avrupa’da PKK yapılanması içinde (7-37.pp), Ankara: SETA.
- Bollinger, L. (1985). Terrorist conduct as a result of a psychological process. Psychiatry: The state of the Art, 6(1), 387-390.
- Borum, R. (2004). Psychology of terrorism: Tampa: University of South Florida.
- Bjorgo, T. (2003). Root causes of terrorism: Findings from an international expert meeting, Conference report. The Norwegian Institute of International Affairs, June, pp. 9-11.
- Caşın, M. H. (2008). Uluslararası terörizm. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Cengil, M. and Aydın, A. R. (2014). IŞİD (Irak Şam İslam Devleti): Psikopolitik ve teolojik bir değerlendirme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 51-63.
- Chaliand, G. and Blin, A. (2016). Modern terörün icadı. G. Chaliand and A. Blin (Ed.), Terörizmin tarihi içinde (113-136.pp), İstanbul: Nora Kitap.
- Crenshaw, M. (2000). The psychology of terrorism: An agenda for the 21st century. Political Psychology. 21(2). 405-420.
- Çeşme, A. (2011). Psikolojik harekat ve PKK, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Çevik, A. (2009). Politik psikoloji. Ankara: Dost Yayınevi.
- Çürükkaya, M. S. (1994). Apo’nun ayetleri: Beyrut günlüğü. İstanbul: Doz Basım-Yayın.
- Davis, P. and Weinberg, L. (1989). Introduction to political terrorism. New York: McGraw-Hill Press.
- Demirden, A. (2019). Terör örgütlerinde radikalleşme süreçlerinin psikolojik analizi: FETÖ örneğinde iki piramitli model. Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 21(2), 149-162.
- Demirli, A. (2011). Terörizm, psikososyal etkileri ve müdahale modeller. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 66-78.
- Egerton, F. (2009). A case for a critical approach to terrorism, European Political Science, 8, 57-67.
- Ergil, D. (1991). Terörizmin mantığı ve hedefi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 46(1), 71-181.
- Ferracuti, F. and Bruno, F. (1981). Psychiatric aspects of terrorism in Italy. I. L. Barak-Glantz and C. R. Huff (Ed.) In The mad, the bad and the different: Essays in honor of Simon Dinitz. Lexington. MA: Lexington Books.
- FETÖ Çalıştay Raporu (2017). Yeni nesil terör: FETÖ’NÜN analizi. Şubat. Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı.
- Forsberg, O. J. (2009). Liberal versus conservative: Do terrorist groups care which party is in power?. M. Ozguler, A. Ozdagan, A. S. Yayla, E. Mus and H. Iltas (Ed.), Terrorism içinde (192-214.pp). Washington: The Turkish Institute for Security and Democracy.
- Gibbs, J. C. (2010). Looking at terrorism through left realist lenses. Crime Law Social Change. 54, 171-185.
- Güçlü, İ. (2014). Terörle mücadele stratejileri. F. M. Harmancı; M. Gözübenli and C. Zengin (Ed.), Güvenlik sektöründe temel stratejiler içinde (99-120.pp), Ankara: Nobel Yayınevi.
- Gürses, E. (2007). Etnik terör. İstanbul: Profil Yayıncılık.
- Hoffman, B. (1998). Inside terrorism. New York: Columbia University Press.
- Horgan, J. (2005). The psychology of terror. London: Taylor and Francis.
- Hubbard, G. D. (1971). The skyjacker: His flights of fantasy. New York: Macmillan.
- Karslı, N. (2019). FETÖ darbe girişiminin gençlerin din ve cemaat algısı üzerindeki etkisi: Trabzon ilahiyat fakültesi örneği. Bilimname, XXXVII(1), 1187-1210.
- Mete, M. (2020). Kitle psikolojisi bağlamında terör faaliyetlerinin psikopolitik analizi: PKK örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Şırnak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şırnak.
- Mete, M. and Gündoğmuş, B. (2021). Terörizmin kitle psikolojisi: PKK üzerine psikopolitik bir inceleme. Journal of Academic Value Studies, 7(2), 111-126.
- Sökmen, A. İ. (2012). İdeolojik boyutu ile PKK terör örgütü. (Yayımlanmamış doktora tezi), Kara Harp Okulu Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tarhan, N. (2017), https://www.haber7.com/ (05.08.2021).
- Özcan, N. A. (1999). PKK tarihi, ideolojisi ve yöntemi. İstanbul: ASAM Yayınları.
- Uzun, T. (2003). Anadolu’da kurulan ermeni terör örgütleri ve faaliyetleri, İnsan Haklarının Uluslararası Tehdidi: Ermeni Terörü Sempozyumu, Mayıs, Bakü/Azerbaycan.
- Laqueur, W. (1999). The new terrorism: Fanaticism and the arms of mass destruction. New York: Oxford University Press.
- Lawal, A. O. (2002). Social-psychological considerations in the emergence and growth of terrorism. C. E. Stout (Ed.) The psychology of terrorism: Programs and practices in response and prevention, Vol: 3, Westport, CT: Praeger Publishers.
- Victoroff, J. (2005). The mind of the terrorist. Journal of Conflict Resolution, 49(1), 3-42.
- Volkan, V. (2013). Divandaki düşmanlar. (Birinci Basım). İstanbul: Alfa Yayınevi.
- İnternet Sources https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713.pdf (05.08.2021).
Öz
Kolektif şiddet hareketleri olarak da nitelendirilebilecek olan Terörizm kavramı topluma verilmek istenen mesajları bireysel veya kitlesel olarak örgütlenip masum insanların katledilmesi yoluyla iletilmesini amaçlayan sorunlu bir olgudur. Terör örgütlerinin illegal faaliyetleri ve şiddet içeren yöntemleri devletleri siyasal, sosyal, ekonomik, kültürel ve psikolojik açılardan olumsuz yönde etkilemektedir. Bundan dolayı terör örgütleriyle mücadele etmek zorunda kalan ülkeler bu ülkelerin gerek finansman akışlarını gerekse örgüte yeni üyelerin kazandırılması gibi terör örgütlerini güçlendirecek adımların atılmasına engel olmaktadır. Bu bağlamda ülkelerin ekonomik ve demokratik kalkınmalarının her alanına zarar veren terör örgütleriyle mücadele edebilmek ve devlet kurumlarının buna ilişkin stratejiler geliştirebilmesi için bu yapılanmaların psikolojik tahlillerinin de yapılması benzer yapıdaki yeni örgütlenmelerinin ortaya çıkmasını ve bazı boşluk alanlarının bölücü örgütlenmeler tarafından doldurulması teşebbüssünü önleyebilecektir. Bu çalışmanın amacı ise “terörist davranışlarındaki temel motivasyonlar nelerdir?” sorusuna yanıt aramaktır. Bu kapsamda çalışmanın analizi gerek Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde gerekse ülke toprakları dışarısında uluslararası terör örgütleri arasında yer alan başlarda hizmet hareketinden terör örgütüne dönüşen FETÖ ve 1978 senesinde orjininde bölücü terör örgütü olarak kurulan PKK’nın psikolojik motivasyonlarının karşılaştırılması ile yapılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden olan betimsel teknik kullanılmış, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası literatür taraması yapılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde söz konusu terör örgütlerinin psikolojik açıdan benzeştikleri ve ayrıştıkları yönler ortaya koyulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağır, O. and Tekin, F. (2021). Terörizm ve propaganda. A. Baharçiçek, Gökhan Tuncel and Osman Ağır (Ed.), Terör ve propaganda içinde (1-40.pp). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Ateş, H. and Akpınar, A. (2017). Üniversitelerdeki FETÖ yapılanması: Türk üniversitelerinden ihraç edilen akademisyenler üzerine bir araştırma. Strategic Public Management Journal, 3(5), 1-30.
- Ateş, H. and Banazılı, A. M. (2019). Türkiye’de terörle mücadele alanında reform: 7145 sayılı kanun kapsamında bir inceleme, A.F. Gökçe, U. Ülger, S. Kulu and M. Aksu (Ed.), 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu (KAYSEM )içinde (707-719.pp), Gaziantep.
- Altun, F. and Yalçın, H. B. (2020). FETÖ ve PKK’nın propaganda stratejileri. F. Altun and H. B. Yalçın (Ed.) Terörün kökenleri ve terörle mücadele stratejisi içinde, (1-30.pp), Ankara: SETA.
- Al-Akhtar, M. A. (2003). Religion and terrorism. London: PRAEGER.
- Baharçiçek, A. (2000). Etnik terör ve etnik terörle mücadele sorunu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 11-27.
- Baharçiçek, A. and Tuncel, G. (2011). Terörle mücadelenin zorlukları ve bu zorlukları aşmada farklı bir yaklaşım: Demokratik mücadele yöntemi. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 2(2), 1-15.
- Bakan, S. and Yıldırım, U. T. (2021). Kürdistan İşçi Partisi (PKK-Partiya Karkeren Kurdistane), A. Baharçiçek, G. Tuncel and O. Ağır (Ed.), Terör ve propaganda içinde (221-265. pp). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Bayraklı, E., Yalçın, H. B. and Yeşiltaş, M. (2019). Avrupa’da PKK. E. Bayraklı, H. B. Yalçın and M. Yeşiltaş), Avrupa’da PKK yapılanması içinde (7-37.pp), Ankara: SETA.
- Bollinger, L. (1985). Terrorist conduct as a result of a psychological process. Psychiatry: The state of the Art, 6(1), 387-390.
- Borum, R. (2004). Psychology of terrorism: Tampa: University of South Florida.
- Bjorgo, T. (2003). Root causes of terrorism: Findings from an international expert meeting, Conference report. The Norwegian Institute of International Affairs, June, pp. 9-11.
- Caşın, M. H. (2008). Uluslararası terörizm. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Cengil, M. and Aydın, A. R. (2014). IŞİD (Irak Şam İslam Devleti): Psikopolitik ve teolojik bir değerlendirme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 51-63.
- Chaliand, G. and Blin, A. (2016). Modern terörün icadı. G. Chaliand and A. Blin (Ed.), Terörizmin tarihi içinde (113-136.pp), İstanbul: Nora Kitap.
- Crenshaw, M. (2000). The psychology of terrorism: An agenda for the 21st century. Political Psychology. 21(2). 405-420.
- Çeşme, A. (2011). Psikolojik harekat ve PKK, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Çevik, A. (2009). Politik psikoloji. Ankara: Dost Yayınevi.
- Çürükkaya, M. S. (1994). Apo’nun ayetleri: Beyrut günlüğü. İstanbul: Doz Basım-Yayın.
- Davis, P. and Weinberg, L. (1989). Introduction to political terrorism. New York: McGraw-Hill Press.
- Demirden, A. (2019). Terör örgütlerinde radikalleşme süreçlerinin psikolojik analizi: FETÖ örneğinde iki piramitli model. Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 21(2), 149-162.
- Demirli, A. (2011). Terörizm, psikososyal etkileri ve müdahale modeller. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 66-78.
- Egerton, F. (2009). A case for a critical approach to terrorism, European Political Science, 8, 57-67.
- Ergil, D. (1991). Terörizmin mantığı ve hedefi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 46(1), 71-181.
- Ferracuti, F. and Bruno, F. (1981). Psychiatric aspects of terrorism in Italy. I. L. Barak-Glantz and C. R. Huff (Ed.) In The mad, the bad and the different: Essays in honor of Simon Dinitz. Lexington. MA: Lexington Books.
- FETÖ Çalıştay Raporu (2017). Yeni nesil terör: FETÖ’NÜN analizi. Şubat. Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı.
- Forsberg, O. J. (2009). Liberal versus conservative: Do terrorist groups care which party is in power?. M. Ozguler, A. Ozdagan, A. S. Yayla, E. Mus and H. Iltas (Ed.), Terrorism içinde (192-214.pp). Washington: The Turkish Institute for Security and Democracy.
- Gibbs, J. C. (2010). Looking at terrorism through left realist lenses. Crime Law Social Change. 54, 171-185.
- Güçlü, İ. (2014). Terörle mücadele stratejileri. F. M. Harmancı; M. Gözübenli and C. Zengin (Ed.), Güvenlik sektöründe temel stratejiler içinde (99-120.pp), Ankara: Nobel Yayınevi.
- Gürses, E. (2007). Etnik terör. İstanbul: Profil Yayıncılık.
- Hoffman, B. (1998). Inside terrorism. New York: Columbia University Press.
- Horgan, J. (2005). The psychology of terror. London: Taylor and Francis.
- Hubbard, G. D. (1971). The skyjacker: His flights of fantasy. New York: Macmillan.
- Karslı, N. (2019). FETÖ darbe girişiminin gençlerin din ve cemaat algısı üzerindeki etkisi: Trabzon ilahiyat fakültesi örneği. Bilimname, XXXVII(1), 1187-1210.
- Mete, M. (2020). Kitle psikolojisi bağlamında terör faaliyetlerinin psikopolitik analizi: PKK örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Şırnak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şırnak.
- Mete, M. and Gündoğmuş, B. (2021). Terörizmin kitle psikolojisi: PKK üzerine psikopolitik bir inceleme. Journal of Academic Value Studies, 7(2), 111-126.
- Sökmen, A. İ. (2012). İdeolojik boyutu ile PKK terör örgütü. (Yayımlanmamış doktora tezi), Kara Harp Okulu Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tarhan, N. (2017), https://www.haber7.com/ (05.08.2021).
- Özcan, N. A. (1999). PKK tarihi, ideolojisi ve yöntemi. İstanbul: ASAM Yayınları.
- Uzun, T. (2003). Anadolu’da kurulan ermeni terör örgütleri ve faaliyetleri, İnsan Haklarının Uluslararası Tehdidi: Ermeni Terörü Sempozyumu, Mayıs, Bakü/Azerbaycan.
- Laqueur, W. (1999). The new terrorism: Fanaticism and the arms of mass destruction. New York: Oxford University Press.
- Lawal, A. O. (2002). Social-psychological considerations in the emergence and growth of terrorism. C. E. Stout (Ed.) The psychology of terrorism: Programs and practices in response and prevention, Vol: 3, Westport, CT: Praeger Publishers.
- Victoroff, J. (2005). The mind of the terrorist. Journal of Conflict Resolution, 49(1), 3-42.
- Volkan, V. (2013). Divandaki düşmanlar. (Birinci Basım). İstanbul: Alfa Yayınevi.
- İnternet Sources https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713.pdf (05.08.2021).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Mart 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 15 Sayı: 1 |
