Yıl 2013,
Cilt: 5 Sayı: 2, 7 - 23, 31.07.2013
Öz
Dünya turizm eğilimleri son yıllarda değişmektedir. Deniz, kum, güneş odaklı tatil anlayışı yerini alternatif turizm çeşitlerine bırakmaktadır. Türkiye alternatif turizm olanakları bakımından oldukça zengin bir destinasyondur. Ülkemizde geliştirilmesi gereken alternatif turizm kaynaklarından biri de termal turizmdir. Türkiye sahip olduğu termal kaynaklarla dünyada ön sıralarda yer almaktadır. Türkiye'deki termal kaynaklar, fiziki ve kimyasal yapısı, tedavi edici özellikleri, debi ve sıcaklıkları itibarıyla Avrupa'daki diğer ülkelerin termal kaynakların daha fazla çekicilik unsuru içermektedir. Ancak bu çekicilik unsurunun değerlendirilemiyor olması, bu tür destinasyonlara gelen turist sayısının diğer ülkelere nazaran az olması sonucunu ortaya çıkarmaktadır. İstanbul, İzmir ve Bursa büyükşehirleri üçgeninin merkezinde bulunma avantajını elinde bulunduran Çanakkale'nin Lapseki, Ezine, Çan, Bayramiç, Ayvacık ve Yenice ilçelerinde termal kaynak potansiyeli bulunmaktadır. Şüphesiz ki, Çanakkale termal turizm kapsamında destinasyon pazarlama stratejilerinin geliştirilmesi ile, kentin termal turizm potansiyelinin artışını sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı sahip olduğu doğal çekicilik unsurları arasında termal kaynakları da barındıran Çanakkale'de termal kaynakların turizm amaçlı kullana bilirliğini inceleyerek, Çanakkale2nin Türkiye'deki Termal turizmde daha ön sıralarda yer almasını sağlamak için önerilerin getirilmesidir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bakanlığı (İ)
- Yerel Yönetimler (İ) 2007 6 Yıl Termal tesislerde mimari niteliklerin yükseltilmesi
- özendirilecektir. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Yerel Yönetimler (S) 2007 6 Yıl Termal turizmin tanıtımı
- tanıtmak amacıyla broşürler
- hazırlanacak ve uluslararası
- fuarlara katılım sağlanacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) TÜROFED (S) TYD (İ), TÜRSAB (İ) Hizmet Birlikleri (İ) Üniversitelerin ilgili Bölümleri (İ),STK’lar(İ) 2007 2 Yıl
- Pilot bölgeler vb.) ve çevre turizmi için
- sağlanan mali yardımlar
- öncelikle pilot bölgelerde
- yoğunlaştırılacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı (S) Sağlık Bakanlığı (S) MTA (S)
- Yerel Yönetimler (S) 2007 3 Yıl Turizm teşvikleri
- teşvikleri artırılacak, termal
- turizm öncelikli teşvikler
- içerisinde ele alınacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (İ)
- Kalkınma Bankası (S)
- Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) TÜROFED (S) TYD (İ), TÜRSAB (İ)
- Hizmet Birlikleri (İ)
- Üniversitelerin ilgili
- bölümleri (İ), STKlar(İ) 2007 6 Yıl Ulusal ve uluslararası Tanıtım için seminer, bilgilendirme programı uygulanacaktır. 2007 6 Yıl
- Kaynak:http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm-stratejisi-2023.html.
- ÇANAKKALE’DE TERMAL TURİZMİN DURUMU
- Çanakkale ili jeotermal enerji bakımından önemli potansiyele sahiptir.
- Ağırlıklı olarak Ayvacık, Ezine, Biga, Çan, Lapseki, Bayramiç ilçelerinde olmak
- üzere çok sayıda sıcak su kaynakları bulunmaktadır. Bunlardan Tuzla jeotermal
- alanında 50, 9-97,2ºC sıcaklık, 7,5 lt/sn debiye sahip kaynakta gerçekleştirilen
- sondajlar sonucunda 145,5-174ºC sıcaklık ve 200 lt/sn debili akışkan görünür
- hale getirilmiş ve ülke ekonomisine 38,5 MWt (moleküler güç) termal güce
- sahip enerji kazandırılmıştır (Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 2012). Marmara bölgesindeki kaynakların illere göre sayısal dağılımı dikkate
- alındığında Balıkesir’de 46 (%30), Bursa’da 30 (%19), Çanakkale’de 30 (%19),
- Sakarya’da 17 (%11), Yalova’da 15 (%1), Kocaali’de 5, Bilecik’te 4, Tekirdağ
- ve İstanbul’da 2 şer, Kırklareli ve Edirne’de de 1 er olmak üzere 153 termal
- mineralli su kaynağı bulunmaktadır (Barut ve Erdoğan, 2011: 26). Çanakkale’de Bardakçılar, Çan, Hıdırlar, Karaılıca, Kırkgeçit, Kocabaşlar,
- Külcüler, Kestanbolu, Ozancık, Tuzla ve Güre’de geleneksel ve ampirik
- kullanımda olan termal mineralli su kaynakları bulunmaktadır (Akkuş vd. 2005). Kum Ilıcası: Yenice İlçesi Kabalı Köyünün 3 Km Kuzeybatısındadır. 8
- adet kaynak vardır. 2 tanesi kaynak grubu şeklindedir. Kaynakların sıcaklığı 45
- ºC arasında değişmekte olup, toplam debi 2,5 lt/s dir. Kaynakların suları,
- fluorür içeren sodyumlu, sülfatlı sıcak sular sınıfına girer. Uyuz Kaynağı: Yenice Hıdırlar Ilıcasının yaklaşık 800 m kadar batısında
- yer alır. Kaynağın sıcaklığı 46,2ºC, debisi 0,25 lt/s dır. Hıdırlar Kaynağı: Yenice ilçesi Hıdırlar Köyünün batısında yer almaktadır. 7 adet kaynak vardır. Suların sıcaklığı 84ºC debileri yaklaşık 3,2 lt/s dır. MTA tarafından yapılan 1 adet sondaj vardır. Kaynaklar, fluorür içeren mineralce fakir sıcak sular sınıfına girer. Banyo amaçlı kullanılmaktadır.
- Hıdırlar Ilıcasının kuzeydoğusunda yer alan bir başka kaynak grubu vardır.
- Kaynağın sıcaklığı 40ºC, debisi 4 lt/s dır. Kocabaşlar Kaynağı: Lapseki ilçesinin Kocabaşlar köyünün 300m
- güneyindedir. Sıcaklığı 38ºC, debisi 0,35 lt/s dir. Flüorür içeren, mineralce fakir
- sıcak su sınıfına girmektedir. Kaplıca amaçlı olarak kullanılmaktadır. Küçükçetmi Kaynağı: Ayvacık ilçesi Küçükçetmi köyünün 1,5-2 km
- kuzeydoğusunda 2 adet kaynak yer almaktadır. Kaynaklar 40-42ºC sıcaklıkta,
- ,5-4 lt/s debidedir. Flüorür içeren mineralce fakir termal sular sınıfına girer.
- Kaynaklar kaplıcada kullanılmaktadır. Tuzla Jeotermal Alanı: Ayvacık ilçesi Tuzla köyünün hemen doğu
- kesiminde yer almaktadır. 11 adet kaynak saptanmıştır. Köyün kuzeyinde ise
- başka kaynak grubu bulunmaktadır. Doğudaki kaynakların sıcaklıkları 97ºC,
- debileri ise 4,5 lt/s, kuzeydeki kaynakların karışım sıcaklıkları 51ºC, debileri 3
- lt/s olarak ölçülmüştür. Ayrıca bölgede MTA tarafından yapılan 4 adet sondaj
- vardır. Saha, elektrik üretiminin yanı sıra, tarımsal (sera ısıtmacılığı,
- kurutmacılık) ve endüstriyel uygulamalara uygundur. Sular; iyot ve florür içeren
- sodyumlu klorürlü sıcak sular sınıfına girmektedir. Külcüler Kaynağı: Bayramiç ilçesi Külcüler köyünün yaklaşık 3 km
- kadar güney batısında 3 adet kaynak vardır. Kaynaklar 34-35ºC sıcaklığa sahip
- olup toplam debi 1 lt/s dir. Kaynaklar flörür içeren, mineralce fakir sıcak su
- sınıfına girer. Küçük bir motel vardır. Bu otel kaplıca amaçlı kullanılmaktadır. Palamutova Kaynakları: Bayramiç ilçesi Yukarı Palamutlu köyünün 2
- Km batısındaki ılıca derede yer almaktadır. Kaynaklar dere suyuna
- karışmaktadır. 3 adet ana kaynak bulunmakla beraber, çok küçük çıkışları da
- vardır. Kaynakların ortalama sıcaklıkları 35,3ºC, toplam debi 0,3 lt/s kadardır.
- Kaynak suyu sodyumlu, kalsiyumlu, sülfatlı, klorürlü sıcak sular sınıfına girer.
- Eski hamam kalıntıları bulunmaktadır. Kırkgeçit Kaynağı: Biga İlçesine 20 km mesafededir. 5 adet kaynak
- vardır. Kaynakların sıcaklıkları 52-60ºC arasında değişmektedir. Toplam debi 5
- lt/s dir. Florür içeren mineralce fakir sıcak su sınıfına girer. Ilıca, uygun sıcaklık
- ve debisi ile halka hizmet vermektedir. Çan Jeotermal Alanı-Pazarköy Kaynağı: Çan İlçesinin içinde yer
- almaktadır. Sıcak su pompa ile çekilerek kaplıca tesislerine verilmektedir.
- Sıcaklıkları 47ºC, kaplıcadaki debisi ise 0,3 lt/s ‘dir. Etili Kaynakları-Ilıcaalan Kaynakları: Çan İlçesi Etili Beldesinin
- kuzeybatısında yer alır. 3 adet kaynak saptanmıştır. Sıcaklıkları 32ºC debileri
- ,35 lt/s dir. Kara Ilıca Etili Beldesinin güneydoğusunda bulunur. 4 adet kaynak
- tespit edilmiştir. Her iki sıcak suda fluorür içeren, sodyumlu, kalsiyumlu sülfatlı
- sıcak sular sınıfına girer. Burada da ılıca tesisleri bulunmaktadır. Ozancık Kaynağı: Çan ilçesi Bardakçılar köyünün güneybatısında yer
- alır. 7 adet kaynak saptanmıştır. Kaynakların sıcaklıkları 54-60ºC arasındadır.
- Toplam debi 2 lt/s dir. Sular, fluorür içeren, sodyumlu, kalsiyumlu, sülfatlı sıcak
- sular sınıfına girer. Ilıcada bir küçük bir motel halka hizmet vermektedir. Akçakeçili Kaynağı: Ezine ilçesi Akçakeçili köyünün 1 km kadar
- güneybatısındadır. Kaynak dere kenarından çıktığı için dere suyuna
- karışmaktadır. Sıcaklık 40ºC, debi yaklaşık 1lt/s dir. Kaynak sodyumlu, klorürlü
- termal tuzla suyu özelliğindedir. Etrafında tuz çökelimlbgeri vardır fakat tesis yoktur. Kestanbol Kaynağı: Ezine ilçesinin 18 km güney batısındadır 2 adet
- kaynak bulunmaktadır. Kaynakların sıcaklıkları 64 ve 73ºC dir. Toplam debi ise
- lt/s dir. Sular, flourür içeren sodyumlu klorürlü termal tuzla suyu
- özelliğindedir. Etrafında tuz çökelimleri vardır. Kestanbol’da MTA tarafından
- yapılan 1 adet sıcak su sondajı vardır. Termal tesisler bulunmakta olup, halka
- hizmet etmektedir. Ayrıca sıcak su, sera ısıtmacılığında da kullanılmaktadır
- (Kanmaz ve Kınalı, 2008: 241-254).
- Tablo 6: 2013 Yılına Ait Çanakkale’de Bulunan Termal Kaynak Özellikleri ve Termal Tesisler KAPLICANIN ADI YERİ SICAKLIĞI (ºC) (lt/sn) UZAKLIĞI (km) YAPILAŞMA DURUMU Kızılca Tuzla Afrodit Külcüler Kırkgeçit Çan Bardakçılar Karaılıca 87-90 4,5 100 Pansiyon 43 6,5 111 Pansiyon 36-38 1,1 80 Pansiyon Biga Çan Çan Çan 3,25 120
- Pansiyon, Otel 46 1,9 70 Pansiyon 57 0,7 92 Pansiyon Çadır 48 1,5 63 Kestanbol Hıdırlar Yenice 84 4 129 Açık Çamur-Banyo
- Kaynak: Kanmaz ve Kınalı, 2008:258
- Tablo-6’de görüldüğü üzere kaplıcaların şehir merkezine olan uzaklıkları
- ile 129 km arasında değişmektedir. Ayrıca kaplıcaların sayısının fazla
- olmasına rağmen bu bölgelerde büyük termal turizm işletmeleri yalnızca Ezine
- Kaynağı, Tuzla Jeotermal Alanı, Küçükçetmi Kaynağı, Külcüler Kaynağı,
- Palamutova Kaynakları, Kırkgeçit Kaynağı, Çan Jeotermal Alanı-Pazarköy
- Kaynağı, Etili-Ilıcaalan Kaynakları, Ozancık Kaynağı, Akçakeçili Kaynağı ve
- Kestanbol Kaynağıdır. Çanakkale’de bu kadar çok kaynak bulunmasına karşılık, bu kaynakların
- büyük bir bölümünde, hizmet veren tesis bulunmamaktadır. Çanakkale’de
- faaliyet gösteren termal tesisler ise; Kızılca Tuzla, Afrodit, Külcüler, Kırkgeçit,
- Etili, Bardakçılar, Karaılıca, Kestanbol ve Hıdırlar termal tesisleridir. Çanakkale mevcut termal kaynaklarını faaliyete geçirerek bu bağlamda
- önemli bir termal turizm destinasyonu olabilir. Bununla ilgili ulusal ve yerel
- yönetimlere büyük görevler düşmektedir. Bu bağlamda, Kültür ve Turizm
- Bakanlığı Çanakkale’yi, termal turizm master plan bölgeleri içerisine dahil
- ederek önemli bir adım atmıştır. Yerel yönetimlerin ve özel sektörün de vereceği
- desteklerle Çanakkale termal turizm konusunda hızlı bir ivme kazanabilir. Çanakkale’deki mevcut termal kaynakların turizme kazandırılmasıyla, ilin
- turizm potansiyeli 12 aya yayılmış olacaktır. Böylelikle gelen turist sayısı,
- turizm geliri, turizmdeki istihdam rakamları başta olmak üzere birçok konuda
- olumlu sonuçlar elde edilecektir. Yapılan kaynak araştırmasında bu konuda ülkemizde ve Çanakkale ilinde
- yapılmış yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu durum çalışmanın
- hazırlanmasında birtakım zorluklar yaşanmasına neden olmuştur. Diğer taraftan
- bu çalışmanın, benzer içerikli çalışmalara da ışık tutacağı düşünülmektedir. 7. KAYNAKLAR
- AKBULUT G.( 2010). “The Thermal Spring Tourism in Turkey and Problems”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1). (s:35-54).
- AKKUŞ, İ. AKILLI, H., CEYHAN, S., DİLEMRE, A., TEKİN, Z.,(2005). Jeotermal Kaynaklar Envanteri, MTA Genel Müdürlüğü, Envanter Serisi-201, Ankara, (s:849).
- An-Deva Sağlık Grubu (2004). II. Antalya Sağlık Zirvesi Sonuç Bildirgesi, Antalya.
- ASLAN, Z., (1996). “İşletmeler Açısından Termal Turizminin Durumu”, Türsab Dergisi, 153(48).
- AVCIKURT, C. ve ÇEKEN, H. (1999). “Dünya’da ve Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Geliştirilmesi”, Standart Dergisi, 451(38), Ankara
- AVCIKURT, C. ve KÖROĞLU, Ö., (2006). “Termal Otel İşletmelerinde Müşteri Sadakatini Artıran Nitelikleri Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması” , Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 3 (1). (s:5 – 15).
- BARUT, İ. ve ERDOĞAN, N., (2011). “Marmara Bölgesi Termal Mineralli Kaynak Suları: Hidrokimyasal Özellikleri Ve Zamana Bağlı Değişimi”, İstanbul Yerbilimleri Dergisi, C.24, S.1, (s:19-64).
- ÇONTU, M., (2006). “Alternatif Turizm Çeşitleri ve Kızılcahamam Termal Turizm Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çubuk Kaymakamlığı, “Alternatif Turizm Girişimi: Termal Tesis Yatırım Analizi ve Fizibilite Raporu Projesi Sonuç Raporu”, T.C. Ankara Kalkınma Ajansı 2012 Yılı Doğrudan Faaliyet Destek Programı, Referans No: TR51/12/DFD.
- GLAUS, O. (1957). “Plannen und Baven Moderner Heilbader”, Zürich. Verland Kramer Und. Co. Almanya, s.7’den aktaran; Çekirge, N. (1982) “Kaplıcalarda Kür Ve Rekreasyon Birimlerinin Planlanması Ve Tasarımı”, İstanbul,
- KAHRAMAN, N. (1987). “Türkiye’de Sağlık Turizmi” T.C. Turizm Bankası A.Ş. Proje Değerlendirme Gurup Başkanlığı, Ankara.
- KANMAZ K., KANMAZ E. ve KARALI M., (2008). “Çan Yöresindeki Jeotermal Potansiyelin Kullanılabilirliğinin İncelenmesi”, Çan Değerleri Sempozyumu, ÇOMÜ yayınları, (s:241-260).
- KARAGIORGAS M., T., Tsoutsos, V., Drosou, S., Pouffary, T., Pagano, G., Lopez, L. and Mendes J.,M.,M., (2006). “HOTRES: Renewable Energies in the Hotels: An Extensive Technical Tool for the Hotel Industry”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 10(3). (s:198-224).
- KARAGÜLLE, Z. (2002). “Kaplıca Tedavisi, Balneoterapi ve Klimaterapi”, Kaplıca Tıbbı ve Türkiye Kaplıca Rehberi, (Ed. Z. Karagülle ve M.B. Doğan), Nobel Tıp Kitapevi.
- KISS K., (2012). “Applied Studies in Agribusiness and Commerce”, Agroinform Publishing House, Budapest, (s:57-62).
- KOZAK N., (2001). Genel Turizm, Detay Yayıncılık, Ankara.
- MUELLER, H ve KAUFMANN E. (2000). “Wellness Tourism: Market Analysis of a Special Health Tourism Segment and Implications for the Hotel Industry”, Journal of Vacation Marketing, 7(1). (s:5-17).
- ÖZBEK, D. ve ÖZBEK, T. (2008). “Sağlık ve Termal Turizm”, Haber Bülteni (TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayını), 2/3: 99-113.
- PIRNAR, İ., (2007). “Sağlık Turizmi, Özellikleri ve İzmir İçin Potansiyeli”, V. Turizm Sempozyumu: Sağlık Turizmi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- ŞAHSUVAROĞLU, N., B., (1957). ”Anatolion Thermal Baths and Seljucks Türks” İstanbul.
- SEBASTIAN, I. (2002). “Health & Spa Tourism”, Spa Australasia, 13. (s:36- 43).
- SELVİ, M.,S., (2008). Sağlık Turizmi, Turistik ürün Çeşitlendirmesi, (Ed. Necdet Hacıoğlu – Cevdet Avcıkurt), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- TÜRKSOY, A., TÜRKSOY S.,S., (2010). “Termal Turizmin Geliştirilmesi Kapsamında Çeşme İlçesi Termal Kaynaklarının Değerlendirilmesi” Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 10 (1), (s:699-725).
- USTA, Ö. (2002). Genel Turizm, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
- ÜLKER, İ., (1988). Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Kaplıca Planlaması, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 129.
- MTAGenelMüdürlüğü,(2012),[URL:www.mta.gov.tr/v2.0/turkiye_maden/Cana kkale_Madenler.pdf).
- Aksu, C., ve Aktuğ E., ( 2011), Güney Ege Kalkınma Ajansı, [URL: http://www.geka.org.tr/yukleme/planlama/Sekt%C3%B6rel%20Ara%C5 %9Ft%C4%B1rmalar/Guney_Ege_Bolgesinde_Termal_Turizm.pdf).
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/ana-sayfa/1-35579/20110701.html.
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr
- www.mta.gov.tr/v1.0/dairebaskanliklari/enerji/index.php?id=haritalar
- http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm-stratejisi-2023.html
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı “Türkiye Turizm Stratejisi (2023), Eylem Planı (2007-2013) Ankara (http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm- stratejisi-2023.html)
Yıl 2013,
Cilt: 5 Sayı: 2, 7 - 23, 31.07.2013
Öz
Tourism trends are changing recently. Sea, sand, sun oriented concept of vacations leave their place to alternative forms of tourism. Turkey is a quite rich destination for alternative tourism opportunities. One of the alternative tourism resources need to be developed in our country is thermal tourism. Turkey is one of the countries in the lead when it comes to thermal resources. With their physical and chemical, therapeutic properties, flow and temperature, thermal resources in Turkey have more attractive factors than the ones in European countries. However, these attractive factors aren't utilized properly. Thus, this result in a lower number in visitors compared to the other countries. In the center of istanbul, izmir and Bursa metropolitans triangle, Çanakkale's counties; Lapseki, Ezine, Çan, Bayramiç, Ayvacik and Yenice have thermal resource potential. Without doubt, developing destination marketing strategies in the scope of thermal tourism is going to increase city's thermal tourism potential. The purpose of this study is to explore Çanakkale which has thermal resources in its natural charms and develop strategies to improve Çanakkale's place in Turkey regarding to thermal tourism.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bakanlığı (İ)
- Yerel Yönetimler (İ) 2007 6 Yıl Termal tesislerde mimari niteliklerin yükseltilmesi
- özendirilecektir. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Yerel Yönetimler (S) 2007 6 Yıl Termal turizmin tanıtımı
- tanıtmak amacıyla broşürler
- hazırlanacak ve uluslararası
- fuarlara katılım sağlanacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) TÜROFED (S) TYD (İ), TÜRSAB (İ) Hizmet Birlikleri (İ) Üniversitelerin ilgili Bölümleri (İ),STK’lar(İ) 2007 2 Yıl
- Pilot bölgeler vb.) ve çevre turizmi için
- sağlanan mali yardımlar
- öncelikle pilot bölgelerde
- yoğunlaştırılacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı (S) Sağlık Bakanlığı (S) MTA (S)
- Yerel Yönetimler (S) 2007 3 Yıl Turizm teşvikleri
- teşvikleri artırılacak, termal
- turizm öncelikli teşvikler
- içerisinde ele alınacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (İ)
- Kalkınma Bankası (S)
- Kültür ve Turizm Bakanlığı (S) TÜROFED (S) TYD (İ), TÜRSAB (İ)
- Hizmet Birlikleri (İ)
- Üniversitelerin ilgili
- bölümleri (İ), STKlar(İ) 2007 6 Yıl Ulusal ve uluslararası Tanıtım için seminer, bilgilendirme programı uygulanacaktır. 2007 6 Yıl
- Kaynak:http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm-stratejisi-2023.html.
- ÇANAKKALE’DE TERMAL TURİZMİN DURUMU
- Çanakkale ili jeotermal enerji bakımından önemli potansiyele sahiptir.
- Ağırlıklı olarak Ayvacık, Ezine, Biga, Çan, Lapseki, Bayramiç ilçelerinde olmak
- üzere çok sayıda sıcak su kaynakları bulunmaktadır. Bunlardan Tuzla jeotermal
- alanında 50, 9-97,2ºC sıcaklık, 7,5 lt/sn debiye sahip kaynakta gerçekleştirilen
- sondajlar sonucunda 145,5-174ºC sıcaklık ve 200 lt/sn debili akışkan görünür
- hale getirilmiş ve ülke ekonomisine 38,5 MWt (moleküler güç) termal güce
- sahip enerji kazandırılmıştır (Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 2012). Marmara bölgesindeki kaynakların illere göre sayısal dağılımı dikkate
- alındığında Balıkesir’de 46 (%30), Bursa’da 30 (%19), Çanakkale’de 30 (%19),
- Sakarya’da 17 (%11), Yalova’da 15 (%1), Kocaali’de 5, Bilecik’te 4, Tekirdağ
- ve İstanbul’da 2 şer, Kırklareli ve Edirne’de de 1 er olmak üzere 153 termal
- mineralli su kaynağı bulunmaktadır (Barut ve Erdoğan, 2011: 26). Çanakkale’de Bardakçılar, Çan, Hıdırlar, Karaılıca, Kırkgeçit, Kocabaşlar,
- Külcüler, Kestanbolu, Ozancık, Tuzla ve Güre’de geleneksel ve ampirik
- kullanımda olan termal mineralli su kaynakları bulunmaktadır (Akkuş vd. 2005). Kum Ilıcası: Yenice İlçesi Kabalı Köyünün 3 Km Kuzeybatısındadır. 8
- adet kaynak vardır. 2 tanesi kaynak grubu şeklindedir. Kaynakların sıcaklığı 45
- ºC arasında değişmekte olup, toplam debi 2,5 lt/s dir. Kaynakların suları,
- fluorür içeren sodyumlu, sülfatlı sıcak sular sınıfına girer. Uyuz Kaynağı: Yenice Hıdırlar Ilıcasının yaklaşık 800 m kadar batısında
- yer alır. Kaynağın sıcaklığı 46,2ºC, debisi 0,25 lt/s dır. Hıdırlar Kaynağı: Yenice ilçesi Hıdırlar Köyünün batısında yer almaktadır. 7 adet kaynak vardır. Suların sıcaklığı 84ºC debileri yaklaşık 3,2 lt/s dır. MTA tarafından yapılan 1 adet sondaj vardır. Kaynaklar, fluorür içeren mineralce fakir sıcak sular sınıfına girer. Banyo amaçlı kullanılmaktadır.
- Hıdırlar Ilıcasının kuzeydoğusunda yer alan bir başka kaynak grubu vardır.
- Kaynağın sıcaklığı 40ºC, debisi 4 lt/s dır. Kocabaşlar Kaynağı: Lapseki ilçesinin Kocabaşlar köyünün 300m
- güneyindedir. Sıcaklığı 38ºC, debisi 0,35 lt/s dir. Flüorür içeren, mineralce fakir
- sıcak su sınıfına girmektedir. Kaplıca amaçlı olarak kullanılmaktadır. Küçükçetmi Kaynağı: Ayvacık ilçesi Küçükçetmi köyünün 1,5-2 km
- kuzeydoğusunda 2 adet kaynak yer almaktadır. Kaynaklar 40-42ºC sıcaklıkta,
- ,5-4 lt/s debidedir. Flüorür içeren mineralce fakir termal sular sınıfına girer.
- Kaynaklar kaplıcada kullanılmaktadır. Tuzla Jeotermal Alanı: Ayvacık ilçesi Tuzla köyünün hemen doğu
- kesiminde yer almaktadır. 11 adet kaynak saptanmıştır. Köyün kuzeyinde ise
- başka kaynak grubu bulunmaktadır. Doğudaki kaynakların sıcaklıkları 97ºC,
- debileri ise 4,5 lt/s, kuzeydeki kaynakların karışım sıcaklıkları 51ºC, debileri 3
- lt/s olarak ölçülmüştür. Ayrıca bölgede MTA tarafından yapılan 4 adet sondaj
- vardır. Saha, elektrik üretiminin yanı sıra, tarımsal (sera ısıtmacılığı,
- kurutmacılık) ve endüstriyel uygulamalara uygundur. Sular; iyot ve florür içeren
- sodyumlu klorürlü sıcak sular sınıfına girmektedir. Külcüler Kaynağı: Bayramiç ilçesi Külcüler köyünün yaklaşık 3 km
- kadar güney batısında 3 adet kaynak vardır. Kaynaklar 34-35ºC sıcaklığa sahip
- olup toplam debi 1 lt/s dir. Kaynaklar flörür içeren, mineralce fakir sıcak su
- sınıfına girer. Küçük bir motel vardır. Bu otel kaplıca amaçlı kullanılmaktadır. Palamutova Kaynakları: Bayramiç ilçesi Yukarı Palamutlu köyünün 2
- Km batısındaki ılıca derede yer almaktadır. Kaynaklar dere suyuna
- karışmaktadır. 3 adet ana kaynak bulunmakla beraber, çok küçük çıkışları da
- vardır. Kaynakların ortalama sıcaklıkları 35,3ºC, toplam debi 0,3 lt/s kadardır.
- Kaynak suyu sodyumlu, kalsiyumlu, sülfatlı, klorürlü sıcak sular sınıfına girer.
- Eski hamam kalıntıları bulunmaktadır. Kırkgeçit Kaynağı: Biga İlçesine 20 km mesafededir. 5 adet kaynak
- vardır. Kaynakların sıcaklıkları 52-60ºC arasında değişmektedir. Toplam debi 5
- lt/s dir. Florür içeren mineralce fakir sıcak su sınıfına girer. Ilıca, uygun sıcaklık
- ve debisi ile halka hizmet vermektedir. Çan Jeotermal Alanı-Pazarköy Kaynağı: Çan İlçesinin içinde yer
- almaktadır. Sıcak su pompa ile çekilerek kaplıca tesislerine verilmektedir.
- Sıcaklıkları 47ºC, kaplıcadaki debisi ise 0,3 lt/s ‘dir. Etili Kaynakları-Ilıcaalan Kaynakları: Çan İlçesi Etili Beldesinin
- kuzeybatısında yer alır. 3 adet kaynak saptanmıştır. Sıcaklıkları 32ºC debileri
- ,35 lt/s dir. Kara Ilıca Etili Beldesinin güneydoğusunda bulunur. 4 adet kaynak
- tespit edilmiştir. Her iki sıcak suda fluorür içeren, sodyumlu, kalsiyumlu sülfatlı
- sıcak sular sınıfına girer. Burada da ılıca tesisleri bulunmaktadır. Ozancık Kaynağı: Çan ilçesi Bardakçılar köyünün güneybatısında yer
- alır. 7 adet kaynak saptanmıştır. Kaynakların sıcaklıkları 54-60ºC arasındadır.
- Toplam debi 2 lt/s dir. Sular, fluorür içeren, sodyumlu, kalsiyumlu, sülfatlı sıcak
- sular sınıfına girer. Ilıcada bir küçük bir motel halka hizmet vermektedir. Akçakeçili Kaynağı: Ezine ilçesi Akçakeçili köyünün 1 km kadar
- güneybatısındadır. Kaynak dere kenarından çıktığı için dere suyuna
- karışmaktadır. Sıcaklık 40ºC, debi yaklaşık 1lt/s dir. Kaynak sodyumlu, klorürlü
- termal tuzla suyu özelliğindedir. Etrafında tuz çökelimlbgeri vardır fakat tesis yoktur. Kestanbol Kaynağı: Ezine ilçesinin 18 km güney batısındadır 2 adet
- kaynak bulunmaktadır. Kaynakların sıcaklıkları 64 ve 73ºC dir. Toplam debi ise
- lt/s dir. Sular, flourür içeren sodyumlu klorürlü termal tuzla suyu
- özelliğindedir. Etrafında tuz çökelimleri vardır. Kestanbol’da MTA tarafından
- yapılan 1 adet sıcak su sondajı vardır. Termal tesisler bulunmakta olup, halka
- hizmet etmektedir. Ayrıca sıcak su, sera ısıtmacılığında da kullanılmaktadır
- (Kanmaz ve Kınalı, 2008: 241-254).
- Tablo 6: 2013 Yılına Ait Çanakkale’de Bulunan Termal Kaynak Özellikleri ve Termal Tesisler KAPLICANIN ADI YERİ SICAKLIĞI (ºC) (lt/sn) UZAKLIĞI (km) YAPILAŞMA DURUMU Kızılca Tuzla Afrodit Külcüler Kırkgeçit Çan Bardakçılar Karaılıca 87-90 4,5 100 Pansiyon 43 6,5 111 Pansiyon 36-38 1,1 80 Pansiyon Biga Çan Çan Çan 3,25 120
- Pansiyon, Otel 46 1,9 70 Pansiyon 57 0,7 92 Pansiyon Çadır 48 1,5 63 Kestanbol Hıdırlar Yenice 84 4 129 Açık Çamur-Banyo
- Kaynak: Kanmaz ve Kınalı, 2008:258
- Tablo-6’de görüldüğü üzere kaplıcaların şehir merkezine olan uzaklıkları
- ile 129 km arasında değişmektedir. Ayrıca kaplıcaların sayısının fazla
- olmasına rağmen bu bölgelerde büyük termal turizm işletmeleri yalnızca Ezine
- Kaynağı, Tuzla Jeotermal Alanı, Küçükçetmi Kaynağı, Külcüler Kaynağı,
- Palamutova Kaynakları, Kırkgeçit Kaynağı, Çan Jeotermal Alanı-Pazarköy
- Kaynağı, Etili-Ilıcaalan Kaynakları, Ozancık Kaynağı, Akçakeçili Kaynağı ve
- Kestanbol Kaynağıdır. Çanakkale’de bu kadar çok kaynak bulunmasına karşılık, bu kaynakların
- büyük bir bölümünde, hizmet veren tesis bulunmamaktadır. Çanakkale’de
- faaliyet gösteren termal tesisler ise; Kızılca Tuzla, Afrodit, Külcüler, Kırkgeçit,
- Etili, Bardakçılar, Karaılıca, Kestanbol ve Hıdırlar termal tesisleridir. Çanakkale mevcut termal kaynaklarını faaliyete geçirerek bu bağlamda
- önemli bir termal turizm destinasyonu olabilir. Bununla ilgili ulusal ve yerel
- yönetimlere büyük görevler düşmektedir. Bu bağlamda, Kültür ve Turizm
- Bakanlığı Çanakkale’yi, termal turizm master plan bölgeleri içerisine dahil
- ederek önemli bir adım atmıştır. Yerel yönetimlerin ve özel sektörün de vereceği
- desteklerle Çanakkale termal turizm konusunda hızlı bir ivme kazanabilir. Çanakkale’deki mevcut termal kaynakların turizme kazandırılmasıyla, ilin
- turizm potansiyeli 12 aya yayılmış olacaktır. Böylelikle gelen turist sayısı,
- turizm geliri, turizmdeki istihdam rakamları başta olmak üzere birçok konuda
- olumlu sonuçlar elde edilecektir. Yapılan kaynak araştırmasında bu konuda ülkemizde ve Çanakkale ilinde
- yapılmış yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu durum çalışmanın
- hazırlanmasında birtakım zorluklar yaşanmasına neden olmuştur. Diğer taraftan
- bu çalışmanın, benzer içerikli çalışmalara da ışık tutacağı düşünülmektedir. 7. KAYNAKLAR
- AKBULUT G.( 2010). “The Thermal Spring Tourism in Turkey and Problems”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1). (s:35-54).
- AKKUŞ, İ. AKILLI, H., CEYHAN, S., DİLEMRE, A., TEKİN, Z.,(2005). Jeotermal Kaynaklar Envanteri, MTA Genel Müdürlüğü, Envanter Serisi-201, Ankara, (s:849).
- An-Deva Sağlık Grubu (2004). II. Antalya Sağlık Zirvesi Sonuç Bildirgesi, Antalya.
- ASLAN, Z., (1996). “İşletmeler Açısından Termal Turizminin Durumu”, Türsab Dergisi, 153(48).
- AVCIKURT, C. ve ÇEKEN, H. (1999). “Dünya’da ve Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Geliştirilmesi”, Standart Dergisi, 451(38), Ankara
- AVCIKURT, C. ve KÖROĞLU, Ö., (2006). “Termal Otel İşletmelerinde Müşteri Sadakatini Artıran Nitelikleri Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması” , Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 3 (1). (s:5 – 15).
- BARUT, İ. ve ERDOĞAN, N., (2011). “Marmara Bölgesi Termal Mineralli Kaynak Suları: Hidrokimyasal Özellikleri Ve Zamana Bağlı Değişimi”, İstanbul Yerbilimleri Dergisi, C.24, S.1, (s:19-64).
- ÇONTU, M., (2006). “Alternatif Turizm Çeşitleri ve Kızılcahamam Termal Turizm Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çubuk Kaymakamlığı, “Alternatif Turizm Girişimi: Termal Tesis Yatırım Analizi ve Fizibilite Raporu Projesi Sonuç Raporu”, T.C. Ankara Kalkınma Ajansı 2012 Yılı Doğrudan Faaliyet Destek Programı, Referans No: TR51/12/DFD.
- GLAUS, O. (1957). “Plannen und Baven Moderner Heilbader”, Zürich. Verland Kramer Und. Co. Almanya, s.7’den aktaran; Çekirge, N. (1982) “Kaplıcalarda Kür Ve Rekreasyon Birimlerinin Planlanması Ve Tasarımı”, İstanbul,
- KAHRAMAN, N. (1987). “Türkiye’de Sağlık Turizmi” T.C. Turizm Bankası A.Ş. Proje Değerlendirme Gurup Başkanlığı, Ankara.
- KANMAZ K., KANMAZ E. ve KARALI M., (2008). “Çan Yöresindeki Jeotermal Potansiyelin Kullanılabilirliğinin İncelenmesi”, Çan Değerleri Sempozyumu, ÇOMÜ yayınları, (s:241-260).
- KARAGIORGAS M., T., Tsoutsos, V., Drosou, S., Pouffary, T., Pagano, G., Lopez, L. and Mendes J.,M.,M., (2006). “HOTRES: Renewable Energies in the Hotels: An Extensive Technical Tool for the Hotel Industry”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 10(3). (s:198-224).
- KARAGÜLLE, Z. (2002). “Kaplıca Tedavisi, Balneoterapi ve Klimaterapi”, Kaplıca Tıbbı ve Türkiye Kaplıca Rehberi, (Ed. Z. Karagülle ve M.B. Doğan), Nobel Tıp Kitapevi.
- KISS K., (2012). “Applied Studies in Agribusiness and Commerce”, Agroinform Publishing House, Budapest, (s:57-62).
- KOZAK N., (2001). Genel Turizm, Detay Yayıncılık, Ankara.
- MUELLER, H ve KAUFMANN E. (2000). “Wellness Tourism: Market Analysis of a Special Health Tourism Segment and Implications for the Hotel Industry”, Journal of Vacation Marketing, 7(1). (s:5-17).
- ÖZBEK, D. ve ÖZBEK, T. (2008). “Sağlık ve Termal Turizm”, Haber Bülteni (TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayını), 2/3: 99-113.
- PIRNAR, İ., (2007). “Sağlık Turizmi, Özellikleri ve İzmir İçin Potansiyeli”, V. Turizm Sempozyumu: Sağlık Turizmi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- ŞAHSUVAROĞLU, N., B., (1957). ”Anatolion Thermal Baths and Seljucks Türks” İstanbul.
- SEBASTIAN, I. (2002). “Health & Spa Tourism”, Spa Australasia, 13. (s:36- 43).
- SELVİ, M.,S., (2008). Sağlık Turizmi, Turistik ürün Çeşitlendirmesi, (Ed. Necdet Hacıoğlu – Cevdet Avcıkurt), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- TÜRKSOY, A., TÜRKSOY S.,S., (2010). “Termal Turizmin Geliştirilmesi Kapsamında Çeşme İlçesi Termal Kaynaklarının Değerlendirilmesi” Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 10 (1), (s:699-725).
- USTA, Ö. (2002). Genel Turizm, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
- ÜLKER, İ., (1988). Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Kaplıca Planlaması, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 129.
- MTAGenelMüdürlüğü,(2012),[URL:www.mta.gov.tr/v2.0/turkiye_maden/Cana kkale_Madenler.pdf).
- Aksu, C., ve Aktuğ E., ( 2011), Güney Ege Kalkınma Ajansı, [URL: http://www.geka.org.tr/yukleme/planlama/Sekt%C3%B6rel%20Ara%C5 %9Ft%C4%B1rmalar/Guney_Ege_Bolgesinde_Termal_Turizm.pdf).
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/ana-sayfa/1-35579/20110701.html.
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr
- www.mta.gov.tr/v1.0/dairebaskanliklari/enerji/index.php?id=haritalar
- http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm-stratejisi-2023.html
- http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı “Türkiye Turizm Stratejisi (2023), Eylem Planı (2007-2013) Ankara (http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-61449/turizm- stratejisi-2023.html)
Toplam 138 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA43ZA85UM |
|---|---|
| Bölüm | Derleme Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013Cilt: 5 Sayı: 2 |
