Öz
Günümüzde lojistik faaliyetlerin teknolojiye uyum düzeyi işletmeler için rekabete tesir
eden önemli bir parametre haline gelmiştir. Yeni milenyumun başından itibaren gelişme ivmesi
artan taşıma araç ve vasıtaları hem taşımacılık hem de uluslararası ticaret açısından adeta
devrim niteliğinde gelişmelerin eşiğinde olduğunu göstermektedir. Bu gelişimin önemli yapı
taşlarından birisi hava taşımacılığı olmuştur. Yine son yıllarda hava taşımacılığının gelişme
alanı en fazla olan boyutlarından birini de insansız hava araçları teknolojileri oluşturmaktadır.
Bu bağlamda İHA’lar (Drone’lar) sektörel bazda kullanımı düşük
maliyet ve teknolojik gelişme nedeniyle her geçen gün daha da yaygınlaşmaktadır, bundan daha
önemlisi İHA’ların profesyonel lojistik faaliyetlerde kullanımı birçok ulusal ve uluslararası
organizasyonun Ar-Ge planlamalarında daha fazla yer almaktadır. Çalışmada; bir taşımacılık
modu olarak hava taşımacılığı içerisinde İHA’ların lojistik sektöründe kullanılabilirliği
demografik değişkenlere göre farklılık gösterip gösterilmediği profesyonel algılamaları
bağlamında değerlendirilmiştir. Demografik değişkenlerden cinsiyet, yaş, İHA pilot lisansı,
İHA pilot süresi, İHA kullanım alanı çalışmada ele alınmıştır. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
tarafından yetkili eğitim kurumları bünyesinde eğitim almış 301 İHA0-İHA1 pilotu çalışmaya
katılmıştır. Çalışma sonucunda İnsansız Hava Araçları’nın Lojistik sektöründe kullanılması
Drone pilotlarının profesyonel algılamalarında demografik değişkenlerin bir farklılığa neden
olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların İHA pilot lisansına göre insansız hava araçlarının
algılanan fayda boyutuna yönelik İHA0 lisansa sahip pilotların algıları, İHA1’e göre daha
yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Yaş gruplarında özellikle 26-45 yaş aralığı bu teknolojiyi en
çok kullananlar olduğunu araştırma sonuçları bize vermektedir. Özellikle genç yaş grubunun
Drone teknolojisine olan ilgisi ilerleyen yıllarda teknolojinin ülkemizde gelişmesinde iyi bir
zemin oluşturacaktır. İHA’lar, alt yapı ve hukuki süreçlerin geliştirilmesiyle gelecekte lojistik
sektöründe daha kabul göreceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, Ö. F. & Acar, S., (2020), A Preliminary Investigation Of Digital Hoarding Behaviors Of University Executives. European Journal Of Digital Economy Research (EJDER), 1, 27-44.
- Akoğlu B., Fidan Y. (2020). Dünyada Hava Kargo Taşımacılığı Pazarı ve Türkiye’nin Yeri. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi, Cilt/Vol:4, Sayı/Issue:1, 30-51.
- Ateş, İ., & Işık, E. (2010). Türkiye'deki Lojistik Hizmetleri Gelişiminin Ihracattaki Büyümeye Etkileri. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 101.
- Aurambout, J.P., Gkoumas, K., Ciuffo, B. (2019). Last Mile Delivery By Drones: An Estimation Of Viable Market Potential And Access To Citizens Across European Cities. European Transport Research Review, 11, 30 DOI: 10.1186/S12544- 019-0368-2
- B. Serkan Batur Hava Yolcu Ve Kargo Taşimaciliği;Dünyada Ve Türkiye’de Uygulamalar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dali Uluslararasi İşletmecilik Programi Yüksek Lisans Tezi, 2008 S.41
- Ballou, R. H. (1999). Business Logistics Management Planning, Organizing And Controlling The Supply Chain, London: Prentice Hall International.
- Bihter Karagöz, Hande Begüm Bumin Doyduk. (2020). Lojistik 4.0 Uygulamaları Ve Lojistik Firmalarının Bakış Açısı. İnsan & İnsan, Yıl/Year 7, Sayı/Issue 23, 37-51. Doi: Https://Doi.Org/10.29224/Insanveinsan.513453 S.39
- Chung, S.H., Sah, B., Lee, J. (2020). Optimization For Drone And Drone-Truck Combined Operations: A Review Of The State Of The Art And Future Directions. Computers And Operations Research, 123, 105004. DOI: 10.1016/J.Cor.2020.105004.
- Çanci, Metin, Murat Erdal. (2003). Uluslararası Taşımacılık Yönetimi, (İstanbul, Utikad)
- David B. Grant. (2014). “Trends In Logistics And Supply Chain Management: A Focus On Risk”. Journal Of Supply Chain Management, 8/2, 2.
- Dikmen, M. (2015). “İnsansız Hava Aracı (İha) Sistemlerinin Hava Hukuku Bakımından İncelenmesi”. Savunma Bilimleri Dergisi, 14(1): 145-176.
- Dilbaz, A. (2019). Gezgin Drone Geliştirilmesi Ve Kontrolü. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Eisenbeiss, H. (2004) "A Mini Unmanned Aerial Vehicle (Uav): System Overview And İmage Acquisition". International Archives Of Photogrammetry, Remote Sensing And Spatial Information Sciences, Vol. Xxxvı, Part 5/W1, On Cd-Rom.
- Eren A., Eryer A., Eryer S., (2020). Havayolu Taşımacılığı Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi Türkiye Örneği: Ampirik Bir Analiz, Uluslararası Sosyal Bilimler Ve Eğitim Dergisi – USBED Cilt 2, Sayı 3, 236-257.
- Erturgut, R. (2016). Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
- Gerede, E. (2015, Şubat). Havayolu Taşımacılığı Ve Ekonomik Düzenlemeler. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara, Maltepe, Türkiye: Sivil Hvacılık Genel Müdürlüğü
- Gürkan Öztürk, Ali Özkazanç ve Oğuzhan Kalabak, Lojistikte Teknoloji Kullanımı, Ed., Gürkan Öztürk, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2155, Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 1183, Eskişehir, 2013, S.10.
- Https://Cscmp.Org/Cscmp/Educate/Scm_Definitions_And_Glossary_Of_ Terms/Cscmp/Educate/Scm_Definitions_And_Glossary_Of_Terms.Aspx?Hkey=60879 588-F65f-4ab5-8c4b-6878815ef921.
- IATA (2012). “2012 Annual Review”, Http://Www.İata.Org/About/Documents/AnnualReview-2012.Pdf. (Erişim Tarihi: 10.10.2021). Iata. (2019). World Air Transport Statistics 2019. Montreal— Geneva: International Air Transport Association] [Erişim: 13.01.2022.
- International Air Transportation Association (2012), “Cargo 2000”, Http://Www.Iata.Org/Whatwedo/Cargo/Cargo2000/Pages/Index.Aspx, Erişim: 13.01.2022.
- Kahveci M., Nazlı C. (2017). İnsansız Hava Araçları: Tarihçesi, Tanımı, Dünyada ve Türkiye'deki Yasal Durumu Muzaffer, S.Ü. Müh. Bilim ve Tekn. Dergisi., C.5, S.4, Ss. 512.
- Kalaycı Ş. (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri.
- Kayabaşı, A. (2007). İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Arttırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
- Nakıboğlu G. (2020). Drone Taşımacılığı Ve Son-Adım Teslimatta Kullanımı Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi Cilt:24. Sayı:2. Ss.285-298.
- Öktem, Zübeyde, (1992). “Sivil Havayolu Kargo Taşımacılığında Fiziksel Dağıtım Sorunları Ve Bu Sorunlara Çözüm Önerileri”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Önen Vahap (2020). Arıma Yöntemiyle Türkiye’nin Hava Yolu Kargo Talep Tahmin Modellemesi Ve Öngörüsü Cilt/Volume: 18 Sayı/Issue: 4 Aralık/December 2020 Ss./Pp. 29-53 V. Önen, Doi: Http://Dx.Doi.Org/10.11611/Yead.677319 Yönetim ve Ekonomi Araştırmalar Dergisi
- Pwc Küresel Raporu: Drone Teknolojisinin Ticari Uygulamaları S.4 Mayıs 2016.
- Russell, S. H. (2000). Growing World Of Logistics, Air Force Journal Of Logistics, Http://Findarticles.Com/P/Articles/Mi_M0ibo/Is_4_24/Ai_74582445/Pg_1, 14.09.2006
- SDI. (2015). Strategic Defence Intelligence, The Global UAV Market 2015-2025. Erişim Adresi: Https://Store.Strategicdefenceintelligence.Com /Report/Df0060sr—The-GlobalUav-Market2015-2025/. Erişim Tarihi: 15.01.2022
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2016). İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı. Ankara.
- Supply Chain Management Definitions And Glossary, Cscmp, Council Of Supply Chain Management Professionals, Erişim 12 Ocak 2022.
- Tunalı, S. (2017). “Drone Teknolojisi”. Güvenlik Yönetimi Dergisi, : 30.
- Turşucu, Eyüp (1995), “Türkiye’de Havayolu Kargo Taşımacılığı Pazarlaması: Sorunları Ve Çözüm Önerileri”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- WANG, X. & LIU, C. (2014). Aviation Logistics Development Research. In 2014 International Conference On Mechatronics, Electronic, Industrial And Control Engineering (MEIC-14). Atlantis Press. Shenyang: China. DOI: 10.2991/Meic- 14.2014.382
- Yakar M, Kabadayı A, Yiğit A Y, Çıkıkcı K, Kaya Y & Catin S (2016). Emir Saltuk Kümbeti Fotogrametrik Rölöve Çalışmasi ve 3boyutlu Modellenmesi.
- Yakut, F. (2012). Hava Kargo Taşımacılığının Türkiye’de Mevcut Durmunun Geliştirilmesi İçin Yapılması Gerekenler, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, İİBF, Yüksek Lisans Tezi. Yazıcıoğlu, Y. Ve Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Zhang, A. & Zhang, Y. (2002). “Issues On Liberalization Of Air Cargo Services İn International Aviation”, Journal Of Air Transportmanagement, Hong Kong.
Öz
Today, the level of technology compliance with logistics activities has become an
important parameter that affects competition for businesses. Transport vehicles and vehicles
whose growth momentum has increased since the beginning of the new millennium show that
this is a period on the verge of revolutionary developments in terms of both transportation and
international trade. One of the important building blocks of this development has been air
transportation. Again, unmanned aerial vehicles technologies constitute one of the most
important aspects of air transportation in recent years. In this context, the interest in UAV (Drones) has been
increasing due to low cost and technological development.
More importantly, the use of UAVs in professional logistics activities has been rising in the
R&D planning of many national and international organizations. A total of 301 questionnaires
were obtained in the study. 301 UAV0-UHA1 pilots who were trained which are training
institutions approved by the General Directorate of Civil Aviation, participated in the study.
Participants who used a UAV. In this study, it has been determined that the use of Unmanned
Aerial Vehicles in the Logistics sector causes a difference in the professional perceptions of
drone pilots. According to the participants' UAV pilot license, it was observed that the
perceptions of the pilots with UAV0 license regarding the perceived benefit dimension of
unmanned aerial vehicles were higher than that of UAV1. Research results show us that the age
groups, especially the 26-45 age group, are the ones who use this technology the most.
Especially the young age group's interest in drone technology will create a good ground for the
development of technology in our country in the coming years. UAVs show that they will be
more accepted in the logistics sector in the future with the development of infrastructure and
legal processes
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, Ö. F. & Acar, S., (2020), A Preliminary Investigation Of Digital Hoarding Behaviors Of University Executives. European Journal Of Digital Economy Research (EJDER), 1, 27-44.
- Akoğlu B., Fidan Y. (2020). Dünyada Hava Kargo Taşımacılığı Pazarı ve Türkiye’nin Yeri. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi, Cilt/Vol:4, Sayı/Issue:1, 30-51.
- Ateş, İ., & Işık, E. (2010). Türkiye'deki Lojistik Hizmetleri Gelişiminin Ihracattaki Büyümeye Etkileri. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 101.
- Aurambout, J.P., Gkoumas, K., Ciuffo, B. (2019). Last Mile Delivery By Drones: An Estimation Of Viable Market Potential And Access To Citizens Across European Cities. European Transport Research Review, 11, 30 DOI: 10.1186/S12544- 019-0368-2
- B. Serkan Batur Hava Yolcu Ve Kargo Taşimaciliği;Dünyada Ve Türkiye’de Uygulamalar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dali Uluslararasi İşletmecilik Programi Yüksek Lisans Tezi, 2008 S.41
- Ballou, R. H. (1999). Business Logistics Management Planning, Organizing And Controlling The Supply Chain, London: Prentice Hall International.
- Bihter Karagöz, Hande Begüm Bumin Doyduk. (2020). Lojistik 4.0 Uygulamaları Ve Lojistik Firmalarının Bakış Açısı. İnsan & İnsan, Yıl/Year 7, Sayı/Issue 23, 37-51. Doi: Https://Doi.Org/10.29224/Insanveinsan.513453 S.39
- Chung, S.H., Sah, B., Lee, J. (2020). Optimization For Drone And Drone-Truck Combined Operations: A Review Of The State Of The Art And Future Directions. Computers And Operations Research, 123, 105004. DOI: 10.1016/J.Cor.2020.105004.
- Çanci, Metin, Murat Erdal. (2003). Uluslararası Taşımacılık Yönetimi, (İstanbul, Utikad)
- David B. Grant. (2014). “Trends In Logistics And Supply Chain Management: A Focus On Risk”. Journal Of Supply Chain Management, 8/2, 2.
- Dikmen, M. (2015). “İnsansız Hava Aracı (İha) Sistemlerinin Hava Hukuku Bakımından İncelenmesi”. Savunma Bilimleri Dergisi, 14(1): 145-176.
- Dilbaz, A. (2019). Gezgin Drone Geliştirilmesi Ve Kontrolü. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Eisenbeiss, H. (2004) "A Mini Unmanned Aerial Vehicle (Uav): System Overview And İmage Acquisition". International Archives Of Photogrammetry, Remote Sensing And Spatial Information Sciences, Vol. Xxxvı, Part 5/W1, On Cd-Rom.
- Eren A., Eryer A., Eryer S., (2020). Havayolu Taşımacılığı Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi Türkiye Örneği: Ampirik Bir Analiz, Uluslararası Sosyal Bilimler Ve Eğitim Dergisi – USBED Cilt 2, Sayı 3, 236-257.
- Erturgut, R. (2016). Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
- Gerede, E. (2015, Şubat). Havayolu Taşımacılığı Ve Ekonomik Düzenlemeler. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara, Maltepe, Türkiye: Sivil Hvacılık Genel Müdürlüğü
- Gürkan Öztürk, Ali Özkazanç ve Oğuzhan Kalabak, Lojistikte Teknoloji Kullanımı, Ed., Gürkan Öztürk, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2155, Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 1183, Eskişehir, 2013, S.10.
- Https://Cscmp.Org/Cscmp/Educate/Scm_Definitions_And_Glossary_Of_ Terms/Cscmp/Educate/Scm_Definitions_And_Glossary_Of_Terms.Aspx?Hkey=60879 588-F65f-4ab5-8c4b-6878815ef921.
- IATA (2012). “2012 Annual Review”, Http://Www.İata.Org/About/Documents/AnnualReview-2012.Pdf. (Erişim Tarihi: 10.10.2021). Iata. (2019). World Air Transport Statistics 2019. Montreal— Geneva: International Air Transport Association] [Erişim: 13.01.2022.
- International Air Transportation Association (2012), “Cargo 2000”, Http://Www.Iata.Org/Whatwedo/Cargo/Cargo2000/Pages/Index.Aspx, Erişim: 13.01.2022.
- Kahveci M., Nazlı C. (2017). İnsansız Hava Araçları: Tarihçesi, Tanımı, Dünyada ve Türkiye'deki Yasal Durumu Muzaffer, S.Ü. Müh. Bilim ve Tekn. Dergisi., C.5, S.4, Ss. 512.
- Kalaycı Ş. (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri.
- Kayabaşı, A. (2007). İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Arttırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
- Nakıboğlu G. (2020). Drone Taşımacılığı Ve Son-Adım Teslimatta Kullanımı Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi Cilt:24. Sayı:2. Ss.285-298.
- Öktem, Zübeyde, (1992). “Sivil Havayolu Kargo Taşımacılığında Fiziksel Dağıtım Sorunları Ve Bu Sorunlara Çözüm Önerileri”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Önen Vahap (2020). Arıma Yöntemiyle Türkiye’nin Hava Yolu Kargo Talep Tahmin Modellemesi Ve Öngörüsü Cilt/Volume: 18 Sayı/Issue: 4 Aralık/December 2020 Ss./Pp. 29-53 V. Önen, Doi: Http://Dx.Doi.Org/10.11611/Yead.677319 Yönetim ve Ekonomi Araştırmalar Dergisi
- Pwc Küresel Raporu: Drone Teknolojisinin Ticari Uygulamaları S.4 Mayıs 2016.
- Russell, S. H. (2000). Growing World Of Logistics, Air Force Journal Of Logistics, Http://Findarticles.Com/P/Articles/Mi_M0ibo/Is_4_24/Ai_74582445/Pg_1, 14.09.2006
- SDI. (2015). Strategic Defence Intelligence, The Global UAV Market 2015-2025. Erişim Adresi: Https://Store.Strategicdefenceintelligence.Com /Report/Df0060sr—The-GlobalUav-Market2015-2025/. Erişim Tarihi: 15.01.2022
- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2016). İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı. Ankara.
- Supply Chain Management Definitions And Glossary, Cscmp, Council Of Supply Chain Management Professionals, Erişim 12 Ocak 2022.
- Tunalı, S. (2017). “Drone Teknolojisi”. Güvenlik Yönetimi Dergisi, : 30.
- Turşucu, Eyüp (1995), “Türkiye’de Havayolu Kargo Taşımacılığı Pazarlaması: Sorunları Ve Çözüm Önerileri”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- WANG, X. & LIU, C. (2014). Aviation Logistics Development Research. In 2014 International Conference On Mechatronics, Electronic, Industrial And Control Engineering (MEIC-14). Atlantis Press. Shenyang: China. DOI: 10.2991/Meic- 14.2014.382
- Yakar M, Kabadayı A, Yiğit A Y, Çıkıkcı K, Kaya Y & Catin S (2016). Emir Saltuk Kümbeti Fotogrametrik Rölöve Çalışmasi ve 3boyutlu Modellenmesi.
- Yakut, F. (2012). Hava Kargo Taşımacılığının Türkiye’de Mevcut Durmunun Geliştirilmesi İçin Yapılması Gerekenler, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, İİBF, Yüksek Lisans Tezi. Yazıcıoğlu, Y. Ve Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Zhang, A. & Zhang, Y. (2002). “Issues On Liberalization Of Air Cargo Services İn International Aviation”, Journal Of Air Transportmanagement, Hong Kong.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 4 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Indexed by