Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizmde Kullanılan Otomasyon Sistemlerine Yönelik Algılarının Teknoloji Kabul Modeli Vasıtasıyla Ölçümü
Öz
Bilgi ve iletişim teknolojisinde gün geçtikçe artan gelişmelerle birlikte otomasyon sistemlerinin de çeşitlendiği görülmektedir. Otomasyon sistemlerinin fonksiyonlarında yaşanan artış işletmelere de önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Turizm işletmeleri, bu sistemler sayesinde yönetsel faaliyetlerini kolaylıkla gerçekleştirebilmektedir. Çalışmada, turizm alanında lisans düzeyinde eğitim gören öğrencilerin turizm sektöründe kullanılan otomasyon sistemlerine ilişkin algıları incelenmiştir. Bu çalışma ile öğrencilerin turizmde kullanılan otomasyon sistemlerine ilişkin algılarının ne düzeyde olduğunun ve öğrencilerin otomasyon sistemlerine ilişkin algılarında belirleyici olan demografik özelliklerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada veriler nicel araştırma yöntemlerinden anket uygulama tekniğiyle toplanmıştır. Çalışma, 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı içinde Balıkesir Üniversitesi Burhaniye Uygulamalı Bilimler Fakültesi turizm alanı öğrencileri örnekleminde gerçekleştirilmiştir. Uygulanan anket teknoloji kabul modeli ve demografik bilgiler olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Araştırma amacı doğrultusunda öncelikle elde edilen verilerin frekans dağılımları alınmış ve ölçeğe ilişkin açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Daha sonra çalışmanın amacı dikkate alınarak oluşturulan hipotezler doğrultusunda t-testi ve tek yönlü varyans analizi yöntemlerinden yararlanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Analizler neticesinde öğrencilerin turizmde kullanılan otomasyon sistemlerine yönelik algılarının öğrenim gördükleri bölümlere ve mezun oldukları lisenin türüne göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Alanyazın incelendiğinde, özellikle öğrencilerin turizm sektöründe kullanılan otomasyon sistemlerine yönelik algılarının demografik değişkenler üzerinde incelendiği az çalışma olduğu görülmektedir. Bu çalışmayla birlikte konuya ilişkin alanyazının çeşitlendirilmesi beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Bilgi İletişim Teknolojileri Otomasyon Sistemleri Turizm Teknoloji Kabul Modeli
Destekleyen Kurum
Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi
Proje Numarası
2022/85
Kaynakça
- Baker, S., Huyton, J., & Bradley, P. (2000). Principles of hotel front office operations. Wellington House London.
- Bertan, S. (2008). Otel işletmeleri yönetiminde bilişim teknolojileri ve 4–5 yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 293-312.
- Buhalis. D. (2019). Technology in tourism-from information communication technologies to etourism and smart tourism towards ambient intelligence tourism: A perspective article. Tourism Review, 75(1), 267-272.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri analizi el kitabı. Ankara Pegem Yayıncılık.
- Chan, A. P. H., & Tung, V. (2019). Examining the effects of robotic service on brand experience: the moderating role of hotel segment. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36(4), 458-468.
- Çalımlı, Y. (2019). Turizm İşletmelerinde Bilgi Teknolojileri ve Dijital Dönüşüm: Konya Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
- Demirkol, Ş., Zengin B., & Demirtaş, N. (2006). Konaklama işletmelerinde önbüro yönetimi ve önbüro otomasyon sistemleri. Değişim Yayınları İstanbul.
- Emeksiz, D., & Yolal, D. (2007). Konaklama işletmelerinde önbüro yönetimi. Detay Yayıncılık Ankara.
- Go, H., Kang, M., & Suh, S. B. C. (2020). Machine learning of robots in tourism and hospitality: Interactive technology acceptance model (iTAM) cutting edge. Tourism Review, 75(4), 625–638.
- Goh, E., & Wen, J. (2021). Applying the technology acceptance model to understand hospitality management students’ intentions to use electronic discussion boards as a learning tool. Journal of Teaching in Travel and Tourism, 21(2), 142–154.
- Hu, P. J. H., Clark, T. H. K., & Ma, W. W. (2003), Examining technology acceptance by school teachers: a Longitudinal study. Information & Management, 41, 227-241.
- Ivanov, S. (2019). Ultimate transformation: How will automation technologies disrupt the travel, tourism and hospitality industries? Zeitschrift für Tourismuswissenschaft, 11(1), 25-43.
- Ivanov, S. (2020). The impact of automation on tourism and hospitality jobs. Information Technology & Tourism, 22, 205–215.
- İraz, R., & Zerenler., M. (2008). Turizm işletmelerinde yönetim bilişim sistemleri kullanımının yönetsel kararlar üzerindeki etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 375-391.
- Kement, Ü., Başar, B., & Uslu, A. (2016). Konaklama işletmelerinde bilgi teknolojileri kullanımının değerlendirilmesi: Otello otomasyon sistemi örneği. 1. Lisansüstü İşletme Öğrencileri Sempozyumu, Gaziantep, Türkiye.
- Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York Routledge
- Megep. (2011). Konaklama işletmelerinde kullanılan otomasyon sistemleri. Ankara T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim Geliştirme Projesi Yayınları.
- Nezdoyminov, S., Bedradina, G., & Ivanov, A. (2019). Digital technology in the management of quality service in tourism business. International Journal of Engineering and Advanced Technology, 9(1), 1865-1869.
- Özgürel, G., & Kılınç Şahin, S. (2021). Turizmde robotlaşma: Yiyecek-içecek sektöründe robot şefler ve robot garsonlar. OPUS International Journal of Society Researches. Administration & Organization Special Issue, 1849-1882.
- Özmen, E. (2022). Turizmde bilişim sistemlerinin yer aldığı çalışmaların bibliyometrik analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(2), 1320-1335.
- Öztürk, Y., & Seyhan, K. (2005). Konaklama işletmelerinde sunulan hizmet kalitesinin artırılmasında işgören eğitiminin yeri ve önemi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 121-140.
- Pradhan, M. K., Oh, J., & Lee, H. (2018). Understanding travelers' behavior for sustainable smart tourism: A technology readiness perspective. Sustainability, 10(11), 42-59.
- Prentice, C., Lopes, S., D., & Wang, X. (2020). The impact of artificial intelligence and employee service quality on customer satisfaction and loyalty. Journal of Hospitality Marketing & Management, 29(7), 739-756.
- Shao, A. T. (2002). Marketing research: An aid to decision making. Ohio South-Western/Thomson Learning.
- Turan, B. (2011). Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli ile İncelenmesi ve Sınıf Öğretmenleri Üzerinde Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi), Bilecik Üniversitesi, Bilecik.
- Turan, B. & Haşit, G. (2014). Teknoloji kabul modeli ve sınıf öğretmenleri üzerinde bir uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(1), 109-119.
- Tussyadiah, I., P., Zach, F., J. & Wang, J. (2020). Do travelers trust intelligent service robots?. Annals of Tourism Research, 81, 1-14.
- Zengin, B. & Bozkurt, E. (2016). Otomasyon dersi alan turizm öğrencilerinin önbüro otomasyon programlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 5(2), 43-55.
Measuring Perceptions of Undergraduate Tourism Students' Concerning Automation Systems in Tourism via the Technology Acceptance Model
Öz
It is seen that automation systems are diversified with the increasing developments in information and communication technology. Increasing the functions of automation systems also provides significant convenience to establishments. Tourism establishments could easily perform their managerial activities thanks to these systems. It is seen that, there are few studies that examining the students' perceptions on automation systems in the tourism sector within the demographic characteristics of students, when the literature is examined. It is expected to diversify the literature on the subject with this study. In the study, students' perceptions of automation systems in the tourism sector have been examined. This study aimed to determine the level of students' perception of automation systems in tourism and the demographic characteristics that determine their perception of automation systems. In the study, data has been collected via using the survey technique, which is one of the quantitative research methods. The study has been carried out with the sample of tourism students of Balıkesir University Burhaniye Faculty of Applied Sciences in 2022-2023 academic year. The survey includes technology acceptance model and demographic information questions. Firstly, frequency analysis of the data has been carried out and explanatory factor analysis of the scale has been performed in line with the purpose of the research. Finally, analyzes have been carried out by using t-test and One-Way ANOVA methods in line with the hypotheses. It has been determined that perceptions of the students towards the automation systems in tourism differ according to the departments they study and the type of high school they graduated from.
Anahtar Kelimeler
Information and Communication Technologies Otomation Systems Tourism Technology Acceptance Model
Proje Numarası
2022/85
Kaynakça
- Baker, S., Huyton, J., & Bradley, P. (2000). Principles of hotel front office operations. Wellington House London.
- Bertan, S. (2008). Otel işletmeleri yönetiminde bilişim teknolojileri ve 4–5 yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 293-312.
- Buhalis. D. (2019). Technology in tourism-from information communication technologies to etourism and smart tourism towards ambient intelligence tourism: A perspective article. Tourism Review, 75(1), 267-272.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri analizi el kitabı. Ankara Pegem Yayıncılık.
- Chan, A. P. H., & Tung, V. (2019). Examining the effects of robotic service on brand experience: the moderating role of hotel segment. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36(4), 458-468.
- Çalımlı, Y. (2019). Turizm İşletmelerinde Bilgi Teknolojileri ve Dijital Dönüşüm: Konya Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
- Demirkol, Ş., Zengin B., & Demirtaş, N. (2006). Konaklama işletmelerinde önbüro yönetimi ve önbüro otomasyon sistemleri. Değişim Yayınları İstanbul.
- Emeksiz, D., & Yolal, D. (2007). Konaklama işletmelerinde önbüro yönetimi. Detay Yayıncılık Ankara.
- Go, H., Kang, M., & Suh, S. B. C. (2020). Machine learning of robots in tourism and hospitality: Interactive technology acceptance model (iTAM) cutting edge. Tourism Review, 75(4), 625–638.
- Goh, E., & Wen, J. (2021). Applying the technology acceptance model to understand hospitality management students’ intentions to use electronic discussion boards as a learning tool. Journal of Teaching in Travel and Tourism, 21(2), 142–154.
- Hu, P. J. H., Clark, T. H. K., & Ma, W. W. (2003), Examining technology acceptance by school teachers: a Longitudinal study. Information & Management, 41, 227-241.
- Ivanov, S. (2019). Ultimate transformation: How will automation technologies disrupt the travel, tourism and hospitality industries? Zeitschrift für Tourismuswissenschaft, 11(1), 25-43.
- Ivanov, S. (2020). The impact of automation on tourism and hospitality jobs. Information Technology & Tourism, 22, 205–215.
- İraz, R., & Zerenler., M. (2008). Turizm işletmelerinde yönetim bilişim sistemleri kullanımının yönetsel kararlar üzerindeki etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 375-391.
- Kement, Ü., Başar, B., & Uslu, A. (2016). Konaklama işletmelerinde bilgi teknolojileri kullanımının değerlendirilmesi: Otello otomasyon sistemi örneği. 1. Lisansüstü İşletme Öğrencileri Sempozyumu, Gaziantep, Türkiye.
- Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York Routledge
- Megep. (2011). Konaklama işletmelerinde kullanılan otomasyon sistemleri. Ankara T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim Geliştirme Projesi Yayınları.
- Nezdoyminov, S., Bedradina, G., & Ivanov, A. (2019). Digital technology in the management of quality service in tourism business. International Journal of Engineering and Advanced Technology, 9(1), 1865-1869.
- Özgürel, G., & Kılınç Şahin, S. (2021). Turizmde robotlaşma: Yiyecek-içecek sektöründe robot şefler ve robot garsonlar. OPUS International Journal of Society Researches. Administration & Organization Special Issue, 1849-1882.
- Özmen, E. (2022). Turizmde bilişim sistemlerinin yer aldığı çalışmaların bibliyometrik analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(2), 1320-1335.
- Öztürk, Y., & Seyhan, K. (2005). Konaklama işletmelerinde sunulan hizmet kalitesinin artırılmasında işgören eğitiminin yeri ve önemi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 121-140.
- Pradhan, M. K., Oh, J., & Lee, H. (2018). Understanding travelers' behavior for sustainable smart tourism: A technology readiness perspective. Sustainability, 10(11), 42-59.
- Prentice, C., Lopes, S., D., & Wang, X. (2020). The impact of artificial intelligence and employee service quality on customer satisfaction and loyalty. Journal of Hospitality Marketing & Management, 29(7), 739-756.
- Shao, A. T. (2002). Marketing research: An aid to decision making. Ohio South-Western/Thomson Learning.
- Turan, B. (2011). Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli ile İncelenmesi ve Sınıf Öğretmenleri Üzerinde Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi), Bilecik Üniversitesi, Bilecik.
- Turan, B. & Haşit, G. (2014). Teknoloji kabul modeli ve sınıf öğretmenleri üzerinde bir uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(1), 109-119.
- Tussyadiah, I., P., Zach, F., J. & Wang, J. (2020). Do travelers trust intelligent service robots?. Annals of Tourism Research, 81, 1-14.
- Zengin, B. & Bozkurt, E. (2016). Otomasyon dersi alan turizm öğrencilerinin önbüro otomasyon programlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 5(2), 43-55.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Turizm (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 2022/85 |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 18 Ocak 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 8 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Değerli Araştırmacılar,
Dergimize gönderilen çalışmalar geliş sırasına ve konusuna göre öncelikle editör değerlendirmesinden geçmekte, editör görüşü doğrultusunda hakem değerlendirmesine karar verilmektedir. Değerlendirme süreci tamamlanan çalışmalar da aynı şekilde değerlendirmenin tamamlanma tarihlerine, türlerine ve kapsamlarına göre yayıma kabul edilmektedir. Bu yüzden GTAD'a gönderilen çalışmaların herhangi bir sayıda yayıma kabul edileceğinin planlanarak önerilmemesi gerektiğini tekrar hatırlatmak isteriz. Detaylı bilgi için yayın politkası incelenebilir.