Araştırma Makalesi
Does Making Certain Districts Provincial Provide an Advantage to a Political Party in the Distribution of Members of Parliament? Example Of June, 24 Parliamentary Elections
Öz
As stated in the relevant article regulating the establishment of the administration in the 1982 Constitution; Turkey, is divided into provinces in terms of central administration according to geographical situation, economic conditions and the requirements of public services and the provinces are also divided into other gradual divisions. Within the scope of the late Ottoman modernization in the historical process, the provincial administrations, which were organized in order to strengthen the centralized character of the administration, preserved their existence during the Republican period. Issues such as determining the administrative procedure of the provinces, their establishment and abolition, changing their names or borders are regulated by laws. The establishment of certain districts and provinces is an action taken by the administration starting from the early period of the Republic.
The aim of this study find an answer to the question of whether any political party can gain a direct advantage in terms of the distribution of deputies if certain districts are made into provinces. In the first part of the research, the history and legal development of the provincial administrative system in Turkey will be examined, and then the June 24, 2018 Parliamentary General Elections will be discussed in terms of the cities that make up the research sample. In the last section, based on the assumption that Iskenderun, Alanya and Inegol are provinces, the results of the June 24, 2018 Parliamentary General Election will be analyzed in comparison with the old provincial boundaries and the question of whether there is a significant difference in the distribution of deputies will be answered.
Kaynakça
- Akcagündüz, E. (2021). Yerel yönetimler seçim sisteminin demokratik temsil üzerine etkisi: İstanbul Adalar ve Sultanbeyli belediye meclisleri üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 39(1), ss.342-358.
- Avaner, T. (2009). Prof. Dr. Hikmet Sami Türk ile röportaj: Hukuk ve siyaset temelinde yerel seçimler: Yerel seçim sistemi ve Mart 2009 seçimleri üzerine değerlendirmeler. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi (9).ss.33-54.
- Avaner, T. (2018). Reformun antropolojisi kamu yönetiminde bağımlılık sorunu. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Bakan, H. (2013). Analitik hiyerarşi yöntemiyle üniversite kurulması uygun olan ilçelerin belirlenmesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. 2(2), ss.43-66.
- Bayramoğlu, S. (2007). 1929: Yönetimde merkeziyetçiliğin inşası. B.A. Güler (ed.). Açıklamalı yönetim dizini 1929-1939 (ss.21-107). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Boztepe, M. (2013). Osmanlı Devleti’nin taşra yönetimini şekillendiren “merkeziyetçilik” yaklaşımı ve günümüze etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 36, ss.1-14.
- Çakan, I. (2006). Erken cumhuriyet döneminde Türk kamu yönetiminin modernleşmesi: merkezileşme. Amme İdaresi Dergisi. 39(4), ss.45-70.
- Gençoğlu, M. (2011). 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnamelerine göre Osmanlı taşra idaresinde yeniden yapılanma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.2(1), ss.29-50.
- Gök, U. Qasimov, C. ve Kimya, O. (2021). Klasik Osmanlı Devlet teşkilatında sancak biriminin idari yapısı ve işleyişi. Turkuaz Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi. 2(1), s.44-62.
- Gözler, K. (2019). Osmanlı mülkî idare sistemi üzerinde Fransız etkisi: 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnameleri Fransa’dan mı iktibas edilmiştir?. Amme İdaresi Dergisi, 52(1), ss.1-32.
- Gözler, K. (2021). Anayasa hukukuna giriş. Bursa: Ekin Yayınları.
- Güler, B.A. (2007). Otuzlu yıllarda yönetim. B.A. Güler (ed.) Açıklamalı yönetim dizini 1929-1939 (ss.1-21). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Güngör, İ., Bakan, H., Aksu, M., Kiremitçi, S., Göksu, A. ve Göçen, S. (2010). Türkiye’de il olması uygun olan ilçelerin AHP yöntemiyle belirlenmesi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi. 2(2), ss.1-16.
- Kartal, N. (2013). Tanzimat’tan cumhuriyete Osmanlı’da mülki idare. Akademik Yaklaşımlar Dergisi. 4(1), ss.1-24.
- Kartal, N. (2014). İl sistemine geçiş sorunsalı: Türkiye’de 1864 Vilayet nizamnamesi ile il sistemine geçilmiş midir?. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 10(23), ss.279-294.
- Kaştan, Y. (2016). Osmanlı Devleti’nde “1913 tarihli İdare-i umumiye-i vilayat kanun-i muvakkati” ile vilayet yönetiminin yeniden yapılandırılması. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi. 2(2), ss.78-98.
- Keskin Ertürk, N. (2007). Devletin toprak üzerinde örgütlenmesi: Türkiye’de illerin yönetimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Keskin Ertürk, N. (2007b). Cumhuriyet döneminde toprağa dayalı örgütlenme: İl yönetimi sisteminin kuruluşu. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi. 5, ss.119-175.
- Kılıç, S. (2005). 1864 Vilayet nizamnamesinin Tuna vilayetinde uygulanması ve Mithat Paşa. Tarih Araştırmaları Dergisi. 24(37), ss.99-111.
- Kılınç, G. ve Gülseroy, N.Z. (2007). Türkiye’deki ilçelerin kentleşme derecelerine göre il olma potansiyellerinin değerlendirilmesi. İTÜ Dergisi/a Mimarlık, Planlama, Tasarım. 6(1), ss.66-78.
- Kili, S. ve Gözübüyük, A.Ş. (2006). Sened-i İttifaktan günümüze Türk anayasa metinleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Korhan, T. (2012). Cumhuriyet döneminde umum müfettişlikleri ile ilgili bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(7), ss.134-143.
- Mhp (2018). Milliyetçi Hareket Partisi Seçim Beyannamesi, Ankara.
- Nalbant, A. (1996). Bölgesel bir devlet biçimi mi (I) kurumsal temeller. Amme İdaresi Dergisi. 29(2), ss.39-71.
- Ortaylı, İ. (1979). Türkiye idare tarihi. Ankara: TODAİE Yayınları.
- Polatoğlu, A. (1985). İl yönetiminde eşgüdüm sorunu ve yeni bir yönetim modeli. Amme İdaresi Dergisi. 18(4), ss.27-40.
- Reyhan, C. (2000). Bir belge-yerel yönetim metinleri 1913 tarihli Vilayat genel idaresi geçici kanunu. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 9(1), s.129-154.
- Rg, Vilayat idaresi kanunu, RG: 05.05.1929, Sayı: 1184.
- Rg, İl idaresi kanunu, RG: 18.06.1949, Sayı: 7236.
- Rg, Yeniden bir vilayet ve dört kaza kurulması hakkında kanun, RG: 15.07.1953, Sayı: 8458.
- Rg; Kocaeli vilayetine bağlı Adapazarı kazasında (Sakarya) adıyla yeniden bir vilayet kurulması hakkında kanun, RG: 22.06.1954, Sayı: 8735.
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2022). İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü: Ankara.
- Sancaktar, C. (2011). Balkanlar’da Osmanlı hâkimiyeti ve siyasal mirası. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi. 2(2), ss.27-47.
- Seyitdanlıoğlu, M. (1996). Yerel yönetim metinleri (III) Tuna vilâyet nizamnamesi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 5(2), ss.67-81.
- Sencer, M. (1984). Osmanlı İmparatorluğu’nda tanzimat sonrası ve siyasal ve yönetsel gelişmeler. Amme İdaresi Dergisi. 17(3), ss.46-71.
- Şinik, B. ve Görgün, Ç. (2014). Erken cumhuriyet döneminde Türkiye’de merkezileşme arayışları: Mülki idarede yeniden yapılanma. Ankara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi Dergisi. 69(4), ss.777-805.
- Tural, E. (2004). Habsburg ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en uzun asrı ve 1864-Tuna vilayet nizamnameleri. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 13(3), ss.83-113.
- Türk Dil Kurumu (2022). Üniter, https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 01.08.2022.
- (https://www.ankaramasasi.com/haber/1603367/vedat-demiroz-il-sayisini-100e-cikaracagiz, 01.08.2022).
- (https://www.irt.com.tr/ismet-buyukataman-acikladi-bu-yerler-ilce-olabilir-1281-haberi, 02.08.2022).
- (http://www.gebzegazetesi.com/gundem/mhpden-100-il-1000-ilce-cikisi-h43569.html, 04.08.2022).
- (https://www.tgrthaber.com.tr/gundem/ak-partili-vedat-demirozden-100-il-aciklamasina-duzeltme-2834909, 06.08.2022).
- (https://www.indyturk.com/node/526056/il sayısı 100’e çıkarılırsa bu durum seçimi nasıl etkiler, 08.08.2022).
- (https://ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/24Haziran2018/KesinSecimSonuclari/2018MV-96A.pdf, 20.08.2022).
- (https://www.haberturk.com/secim/secim2018/genel-secim, 21.08.2022).
- (http://www.alanya.gov.tr/, 10.09.2022).
- (http://www.iskenderun.gov.tr/, 10.09.2022).
- (http://www.inegol.gov.tr/, 10.09.2022).
- (https://www.kgm.gov.tr/, 10.09.2022).
Belirli İlçelerin İl Yapılması Milletvekilliği Dağılımında Bir Siyasi Partiye Avantaj Sağlar mı? 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimleri Örneği
Öz
1982 Anayasası’nda idarenin kuruluşunu düzenleyen ilgili maddede ifade edildiği üzere; Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından coğrafya durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılmaktadır. Tarihi süreçte geç dönem Osmanlı modernleşmesi kapsamında, idarenin sahip olduğu merkeziyetçi karakteri güçlendirmek amacıyla teşkilatlandırılan il idareleri, Cumhuriyet döneminde de varlığını korumuştur. İllerin yönetim usulünün belirlenmesi, kurulmaları ve kaldırılmaları, isimlerinin veya sınırlarının değiştirilmesi gibi konular ise kanunlarla düzenlenmiştir. Belirli ilçelerin, il yapılması Cumhuriyet’in erken döneminden başlayarak idarenin; gerçekleştirdiği bir eylemdir.
Bu çalışmanın amacı; belirli ilçelerin il yapılması hâlinde milletvekili dağılımı bakımından herhangi bir siyasi partinin doğrudan avantaj elde edip edemeyeceği sorusuna yanıt bulmaktır. Araştırmanın ilk bölümünde Türkiye’de il idare sisteminin tarihi ve hukuki gelişimi incelenecek ardından 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimleri araştırma örneklemini oluşturan şehirler bakımından ele alınacaktır. Son bölümde ise İskenderun, Alanya ve İnegöl birer il olduğu varsayımından yola çıkılarak, 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçim sonuçları; eski il sınırları ile karşılaştırmalı biçimde analiz edilerek, milletvekili dağılımı bakımından anlamlı bir farklılığın gerçekleşip gerçekleşmediği sorusuna yanıt verilecektir.
Kaynakça
- Akcagündüz, E. (2021). Yerel yönetimler seçim sisteminin demokratik temsil üzerine etkisi: İstanbul Adalar ve Sultanbeyli belediye meclisleri üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 39(1), ss.342-358.
- Avaner, T. (2009). Prof. Dr. Hikmet Sami Türk ile röportaj: Hukuk ve siyaset temelinde yerel seçimler: Yerel seçim sistemi ve Mart 2009 seçimleri üzerine değerlendirmeler. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi (9).ss.33-54.
- Avaner, T. (2018). Reformun antropolojisi kamu yönetiminde bağımlılık sorunu. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Bakan, H. (2013). Analitik hiyerarşi yöntemiyle üniversite kurulması uygun olan ilçelerin belirlenmesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. 2(2), ss.43-66.
- Bayramoğlu, S. (2007). 1929: Yönetimde merkeziyetçiliğin inşası. B.A. Güler (ed.). Açıklamalı yönetim dizini 1929-1939 (ss.21-107). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Boztepe, M. (2013). Osmanlı Devleti’nin taşra yönetimini şekillendiren “merkeziyetçilik” yaklaşımı ve günümüze etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 36, ss.1-14.
- Çakan, I. (2006). Erken cumhuriyet döneminde Türk kamu yönetiminin modernleşmesi: merkezileşme. Amme İdaresi Dergisi. 39(4), ss.45-70.
- Gençoğlu, M. (2011). 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnamelerine göre Osmanlı taşra idaresinde yeniden yapılanma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.2(1), ss.29-50.
- Gök, U. Qasimov, C. ve Kimya, O. (2021). Klasik Osmanlı Devlet teşkilatında sancak biriminin idari yapısı ve işleyişi. Turkuaz Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi. 2(1), s.44-62.
- Gözler, K. (2019). Osmanlı mülkî idare sistemi üzerinde Fransız etkisi: 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnameleri Fransa’dan mı iktibas edilmiştir?. Amme İdaresi Dergisi, 52(1), ss.1-32.
- Gözler, K. (2021). Anayasa hukukuna giriş. Bursa: Ekin Yayınları.
- Güler, B.A. (2007). Otuzlu yıllarda yönetim. B.A. Güler (ed.) Açıklamalı yönetim dizini 1929-1939 (ss.1-21). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Güngör, İ., Bakan, H., Aksu, M., Kiremitçi, S., Göksu, A. ve Göçen, S. (2010). Türkiye’de il olması uygun olan ilçelerin AHP yöntemiyle belirlenmesi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi. 2(2), ss.1-16.
- Kartal, N. (2013). Tanzimat’tan cumhuriyete Osmanlı’da mülki idare. Akademik Yaklaşımlar Dergisi. 4(1), ss.1-24.
- Kartal, N. (2014). İl sistemine geçiş sorunsalı: Türkiye’de 1864 Vilayet nizamnamesi ile il sistemine geçilmiş midir?. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 10(23), ss.279-294.
- Kaştan, Y. (2016). Osmanlı Devleti’nde “1913 tarihli İdare-i umumiye-i vilayat kanun-i muvakkati” ile vilayet yönetiminin yeniden yapılandırılması. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi. 2(2), ss.78-98.
- Keskin Ertürk, N. (2007). Devletin toprak üzerinde örgütlenmesi: Türkiye’de illerin yönetimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Keskin Ertürk, N. (2007b). Cumhuriyet döneminde toprağa dayalı örgütlenme: İl yönetimi sisteminin kuruluşu. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi. 5, ss.119-175.
- Kılıç, S. (2005). 1864 Vilayet nizamnamesinin Tuna vilayetinde uygulanması ve Mithat Paşa. Tarih Araştırmaları Dergisi. 24(37), ss.99-111.
- Kılınç, G. ve Gülseroy, N.Z. (2007). Türkiye’deki ilçelerin kentleşme derecelerine göre il olma potansiyellerinin değerlendirilmesi. İTÜ Dergisi/a Mimarlık, Planlama, Tasarım. 6(1), ss.66-78.
- Kili, S. ve Gözübüyük, A.Ş. (2006). Sened-i İttifaktan günümüze Türk anayasa metinleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Korhan, T. (2012). Cumhuriyet döneminde umum müfettişlikleri ile ilgili bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(7), ss.134-143.
- Mhp (2018). Milliyetçi Hareket Partisi Seçim Beyannamesi, Ankara.
- Nalbant, A. (1996). Bölgesel bir devlet biçimi mi (I) kurumsal temeller. Amme İdaresi Dergisi. 29(2), ss.39-71.
- Ortaylı, İ. (1979). Türkiye idare tarihi. Ankara: TODAİE Yayınları.
- Polatoğlu, A. (1985). İl yönetiminde eşgüdüm sorunu ve yeni bir yönetim modeli. Amme İdaresi Dergisi. 18(4), ss.27-40.
- Reyhan, C. (2000). Bir belge-yerel yönetim metinleri 1913 tarihli Vilayat genel idaresi geçici kanunu. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 9(1), s.129-154.
- Rg, Vilayat idaresi kanunu, RG: 05.05.1929, Sayı: 1184.
- Rg, İl idaresi kanunu, RG: 18.06.1949, Sayı: 7236.
- Rg, Yeniden bir vilayet ve dört kaza kurulması hakkında kanun, RG: 15.07.1953, Sayı: 8458.
- Rg; Kocaeli vilayetine bağlı Adapazarı kazasında (Sakarya) adıyla yeniden bir vilayet kurulması hakkında kanun, RG: 22.06.1954, Sayı: 8735.
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2022). İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü: Ankara.
- Sancaktar, C. (2011). Balkanlar’da Osmanlı hâkimiyeti ve siyasal mirası. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi. 2(2), ss.27-47.
- Seyitdanlıoğlu, M. (1996). Yerel yönetim metinleri (III) Tuna vilâyet nizamnamesi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 5(2), ss.67-81.
- Sencer, M. (1984). Osmanlı İmparatorluğu’nda tanzimat sonrası ve siyasal ve yönetsel gelişmeler. Amme İdaresi Dergisi. 17(3), ss.46-71.
- Şinik, B. ve Görgün, Ç. (2014). Erken cumhuriyet döneminde Türkiye’de merkezileşme arayışları: Mülki idarede yeniden yapılanma. Ankara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi Dergisi. 69(4), ss.777-805.
- Tural, E. (2004). Habsburg ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en uzun asrı ve 1864-Tuna vilayet nizamnameleri. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 13(3), ss.83-113.
- Türk Dil Kurumu (2022). Üniter, https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 01.08.2022.
- (https://www.ankaramasasi.com/haber/1603367/vedat-demiroz-il-sayisini-100e-cikaracagiz, 01.08.2022).
- (https://www.irt.com.tr/ismet-buyukataman-acikladi-bu-yerler-ilce-olabilir-1281-haberi, 02.08.2022).
- (http://www.gebzegazetesi.com/gundem/mhpden-100-il-1000-ilce-cikisi-h43569.html, 04.08.2022).
- (https://www.tgrthaber.com.tr/gundem/ak-partili-vedat-demirozden-100-il-aciklamasina-duzeltme-2834909, 06.08.2022).
- (https://www.indyturk.com/node/526056/il sayısı 100’e çıkarılırsa bu durum seçimi nasıl etkiler, 08.08.2022).
- (https://ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/24Haziran2018/KesinSecimSonuclari/2018MV-96A.pdf, 20.08.2022).
- (https://www.haberturk.com/secim/secim2018/genel-secim, 21.08.2022).
- (http://www.alanya.gov.tr/, 10.09.2022).
- (http://www.iskenderun.gov.tr/, 10.09.2022).
- (http://www.inegol.gov.tr/, 10.09.2022).
- (https://www.kgm.gov.tr/, 10.09.2022).
Toplam 49 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi |
| Bölüm | Ana Bölüm |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 24 Sayı: 3 |
