Africania

Öz

Afrika, Fransa’nın gerek iç gerekse dış politikası kapsamında önem teşkil etmektedir. Son dönemlerde ise Afrika politikasında Fransa’nın Mali ile ilişkileri öne çıkmaktadır. Söz konusu ilişkilerde ve politikalarda değişimin yaşanması, Mali’de saldırıların ve istikrarsızlığın devam etmesi, Fransa’nın Mali’deki askerî birliklerinin sayısını azaltması ve Mali’deki askerî yapılanmasında amaç ve araç değişikliğine gitmesi ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi ile aynı döneme denk gelmiştir. Dolayısıyla Mali, Fransa’nın Afganistan’ı mı olacak sorusu sorulmuş; Mali’deki Fransız politikaları hedefleneni gerçekleştiremediği sebebiyle başarısız olarak nitelendirilmiştir. Oysa Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu tabloya karşı Avrupalılaşma, Afrikalılaşma ve Stratejik Özerklik ilkelerini uygulayarak Afganistan ve Mali politikalarının olası olumsuz etkilerini gidermek istemektedir. Örneğin Barkhane Operasyonu’nda Fransa’nın rolünü azaltırken Sahel ülkeleri askerlerinin sayısının artması ve Avrupalı devletlerin verdiği desteğin artması başlıca değişim alanları olarak okunabilir. Afrikalılaşma ve Avrupalılaşma stratejileri uygulanarak Fransa’nın rolünün azaltılması hedeflenmektedir. Bu iki başlık Macron’un belli başlı amacı olan Stratejik Özerklik kavramında da karşımıza çıkmaktadır. Özellikle güvenlik başlığında Avrupa’nın ABD’den bağımsız politika izleyebileceği vurgulanmaktadır. Dolayısıyla Macron’un Mali politikasının Fransa’nın Afganistan siyaseti kapsamında anlaşılması gerekmektedir. Macron, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesini/deneyimini farklı bir amaçla kullanmaktadır. Stratejik Özerkliğin yanında Avrupalılaşma ve Afrikalılaşma ilkeleri kullanılarak sadece Afrika’da ve Afganistan’da değil Orta Doğu’da ve AB ile ilişkiler kapsamında dış politika belli bir çerçevede uygulanmak istenmektedir. Avrupalılaşma stratejisinde Afrika’da askerî varlık gösterme gibi bazı politikalar AB’nin faaliyetleri altına alınmak istenmektedir. Afrikalılaşmada ise yerel birimlerin ve kuvvetlerin alanda daha fazla sorumluluk alması hedeflenmektedir. Böylelikle her üç ilkenin de Mali’de çalıştırılması ya da uygulanması istendiği söylenebilir. Macron, Mali’den çekilişi Afganistan’dan farklı değerlendirmeye çalışmış ve Mali stratejisini üç ilkeye oturtmuştur.